Arbuz zwyczajny

Inna nazwa: kawon

Arbuz zwyczajny jest gatunkiem rośliny z rodziny dyniowatych. Wywodzi się z Afryki. Jest uprawiany w Polsce.

Roślina jednoroczna. Kwiaty są obcopylne. Rośliny są na ogół jednopienne. Najpierw pojawiają się kwiaty męskie, a później po tygodniużeńskie. Kwiaty otwierają się na bardzo krótki okres, zwykle po wschodzie słońca i pozostają otwarte jeden dzień, potem opadają.

W uprawie znajduje się szereg kultywarów tego gatunku, m.in.:

  • Crimson Sweet;
  • Sugar Baby;
  • Bingo;
  • Janosik;
  • Rosario.

Roślina światłolubna, ciepłolubna i potrzebująca bardzo dużo wody. Optymalna temperatura powietrza waha się od 21 do 29 st. C minimalna to 18, a maksymalna 35 stopni. Stąd w warunkach naturalnych rośnie w krajach o ciepłym i gorącym klimacie. Dobrze rośnie na glebach o pH 5,5-6,0, próchniczych, bogatych w składniki pokarmowe i na glebach wcześniej nie zajętych pod uprawę. Rośliny wysiewa się pod koniec lutego albo na początku marca. W Polsce uprawiany głównie w szklarniach i tunelach foliowych.

Łodyga

Płożąca się, bywają jednak formy łodydze podnoszącej się. Łodyga w przekroju jest okrągła, osiąga 2-3 metry.

Liście

Duże, ciemnozielone, u podstawy sercowate, a wyżej położone, silnie powcinane trój- lub pięciodzielne, osadzone na ogonkach liściowych. W węzłach liściowych wyrastają wąsy czepne.

Kwiaty

Niewielkie, wyrastają pojedynczo w kątach liści. Korona kwiatu zwykle jest żółta lub zielonkawożółta, połączona w rurkę, z pięcioma płatkami. Na jednej roślinie występuje 10-30 kwiatów żeńskich i 100-400 męskich.

Owoce

Jadalna jagoda ze słodkim, ciemnoczerwonym, pomarańczowym, żółtym lub białym miąższem (mezokarpem). Egzokarp składa się z dwóch warstw, jest mocny i twardy, w kolorze ciemnozielonym, zwykle nakrapiany promieniście w różnych odcieniach zieleni. Pod koniec wegetacji roślina zawiązuje nasiona. Barwy nasion są również bardzo zmienne ? od białej lub żółtej poprzez żółtobrązową, brązową i czarną do czerwonej, a nawet zielonej.

Korzenie

System korzeniowy jest bardzo rozległy i płytki. Sięga w głąb na około 60 cm.

Zastosowanie

Roślina uprawna

Arbuz zwyczajny jest uprawiany jako warzywo. Obecnie uprawiany jest w wielu krajach, na różnych zamieszkanych kontynentach. Największym producentem są Chiny, a następnie Turcja. W Europie krajami, w których uprawia się arbuzy są Hiszpania, Portugalia, Włochy, Chorwacja, Francja, Grecja, Bułgaria, Rumunia, Węgry i Ukraina.

Owoc zawiera 92% wody, dlatego dobrze gasi pragnienie. Ma słodkawy, przyjemny, orzeźwiający smak, do czego przyczynia się zawartość kwasu jabłkowego i cytrynowego. Ma znikomą zawartość witamin: 0,03 mg% B1, 0,04 mg% B2 i 6 mg% C. Poza tym zawiera: ok. 70 mg% potasu, 11 mg% wapnia, 8 mg% chloru, 8 mg% sodu, 7 mg% siarki, 3 mg% magnezu i fosforu, 02 mg% żelaza i ok. 0,07 mg% miedzi. Ma znikomą wartość energetyczną ? zaledwie ok. 30 kcal w 100 g.

Arbuz zwyczajny polepsza przemianę materii, wpływa korzystnie na układ pokarmowy. Jest też używany do maseczek na skórę, działa bowiem przeciwzmarszczkowo, tonizująco i ściągająco, pomaga przy leczeniu stanów zapalnych skóry i zajadów.

Arbuz dzięki dużej zawartości wody w owocach jest gatunkiem moczopędnym, zalecanym dla chorych na nerki. Z badań wynika również, że podobnie jak pomidor i czerwony grejpfrut jest źródłem likopenu, który ma właściwości wspomagania leczenia chorób nowotworowych.

Arbuz zwyczajny

Arbuz zwyczajny


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *