Archiwa tagu: wierzba

Wierzba oszczepowata

Inna nazwa: wierzba hastata

Wierzba oszczepowata jest gatunkiem rośliny należący do rodziny wierzbowatych. W Polsce stanie dzikim bardzo rzadki, czasami uprawiany jako roślina ozdobna.

Roślina wieloletnia, krzew, nanofanerofit. Jest owadopylna i miododajna, kwitnie w czerwcu. Wierzba ta jest rośliną wysokogórską. Rośnie przy potokach i na innych wilgotnych miejscach w piętrze regla górnego i kosówki na glebach lekko kwaśnych lub zasadowych.

Gatunek arktyczno-alpejski. Występuje wokółbiegunowo w tundrze i górach Europy (na północy aż po Laponię), na znacznych obszarach Azji oraz w północnej części Ameryki Północnej (aż po Alaskę i Jukon). W Europie jest rzadki i występuje tylko w wysokich górach: w Alpach, północnych Apeninach, w Karpatach, Górach Dynarskich, górach Półwyspu Iberyjskiego i Półwyspu Bałkańskiego. W Polsce występuje tylko w Tatrach i znane są tylko 4 jego stanowiska: Przełęcz Pyszniańska, Giewont, Wyżnia Świstówka (prawdopodobnieWyżnia Świstówka Małołącka) i Mała Koszysta. Prawdopodobnie informacje o występowaniu Salix arbuscula na Kominiarskim Wierchudotyczą też wierzby oszczepowatej.

Z powodu rzadkości występowania jest jest gatunkiem zagrożonym. Łączna ilość wszystkich okazów w polskich Tatrach to kilkanaście sztuk. Wszystkie jej stanowiska w polskich Tatrach znajdują się na obszarze ochrony ścisłej Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Wymaga corocznego cięcia, by ładnie wyglądała.

Pokrój




Krzew o wysokości do 1,5 m, płożący się.

Pędy



Gałązki stosunkowo grube i silnie rozgałęziające się. Młode gałązki owłosione, starsze nagie. Pąki nagie.

Kwiaty

Roślina dwupienna. Kwiaty zebrane w kwiatostany zwane kotkami. Kotki męskie o łuskach ciemniejszych na końcach i długości do 2cm. Mają wolne pręciki o nagich nitkach i 1 miodnik w każdym kwiatku. Kotki żeńskie mają długość do 3 cm. W ich kwiatach żeńskich znamiona słupka dużo krótsze od szyjki.

Liście



Podłużne, jajowate lub odwrotnie jajowate o ostrych końcach, spodem sine. Na brzegach delikatnie piłkowane. Przylistki dobrze rozwinięte. Liście nie czernieją przy suszeniu. Starsze liście nagie, tylko młode delikatnie owłosione.

Zastosowanie

Roślina ozdobna


Wierzba oszczepowata jest uprawiana jako roślina ozdobna, przeważnie w formie szczepionej na pniu. Należy do grupy tzw. wierzb miniaturowych. Uprawiane odmiany dość znacznie różnią się od typowej formy w jej naturalnym środowisku. Niektóre posiadają bardzo ozdobne srebrzyste, lub białe kotki, lub srebrzyste i omszone liście. Szczególnie nadają się do ogrodów skalnych, pojedynczych nasadzeń w trawniku lub przy oczku wodnym. Mogą być także uprawiane w donicach na tarasach i balkonach. Charakteryzują się powolnym wzrostem. Polecana jest odmiana 'Werhahnii’ o łukowato wzniesionych pędach. Wiosną ma liście omszone i srebrzyste, później zielone. Kotki o długości do 4 cm.

Wierzba oszczepowata

Wierzba lapońska

Dodaj komentarz

Wierzba lapońska jest gatunkiem rośliny z rodziny wierzbowatych. Występuje w rejonach alpejskich Europy, w Azji, na Półwyspie Skandynawskim także w obrębie koła podbiegunowego. W Polsce występuje tylko w obszarach; w Karkonoszach wschodnich, na Mazurach oraz na Wyżynie Lubelskiej.

Rośnie na torfowiskach, a w górach także w piętrze kosówki. Występuje na miejscach słonecznych, lub częściowo tylko zacienionych.

Wierzba lapońska to roślina wieloletnia, nanofanerofit. Zakwita w klimacie umiarkowanym w czerwcu i lipcu. Roślina owadopylna i miododajna. Nasiona rozsiewane przez wiatr.

Bardzo podobna jest wierzba szwajcarska. Poza słabszym owłosieniem różnice między tymi gatunkami są znikome. W okresie lodowcowym wierzby te były prawdopodobnie jednym gatunkiem i dopiero po rozdzieleniu obszaru ich występowania przez obszary cieplejszego klimatu zaczęly się różnicować.

Liczba chromosomów 2n=38, 76.

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Część jej stanowisk jest chroniona w parkach narodowych; biebrzańskim,karkonoskim i poleskim oraz w rezerwatach przyrody.

Pokrój

Mały krzew o wysokości do 2 metrów, bez rozłogów.

Kwiaty

Roślina dwupienna, kwiaty zebrane w kotki. Kotki żeńskie o przysadkach dwubarwnych; dołem jasnych, lub purpurowych, górą rdzawoczarnych. Słupki siedzące, o zalążniach gęsto owłosionych, szyjkach w dolnej części również owłosionych, znamionach szeroko, łukowato rozchylonych. Kotki męskie dwubarwne, bez szypułek, wydłużone i zielonkawo owłosione. Nitki ich pręcików wolne i nagie, miodnik spłaszczony, jasnozielony. Zaraz po rozwinięciu pylniki i pyłek jest czerwony, w czasie kwitnienia jasnożółty, a po przekwitnięciu ciemnobrunatny.

Pień

Pędy powyginane, lśniące i ciemnobrązowe. Młode są srebrzyście owłosione, starsze brunatne z wiśniowym odcieniem.

Liście

Kształtu jajowatego i wydłużonego, z białoszarym kutnerowatym owłosieniem z dwóch stron (czasem „łysiejącym” z wierzchu), długości najczęściej ok. 8 cm i szerokości ok. 3 cm. Są wyraźnie podwinięte. Nerwacja na spodzie liści słabo widoczna, przylistków brak.

Owoc

Okryta włoskami i pękająca klapami torebka.

Wierzba lapońska

Wierzba uszata

Dodaj komentarz

Jest to gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny wierzbowatych. Występuje w Azji i Europie. W Polsce w stanie naturalnym występuje na całym niżu. Roślina pospolita.

Wierzba uszata to fanerofit. Siedlisko: wilgotne łąki, torfowiska, brzegi wód. W górach występuje po regiel dolny. Często w towarzystwie wierzby szarej. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl/O/All. Alnetea glutinosae, Ass. Myrico-Salicetum auritae i Ass.Salicetum pentandro-cinereae. Kwitnie od marca do kwietnia, zwykle przed rozwojem liści. Jest rośliną owadopylną i miododajną. Nasiona rozsiewane przez wiatr.

Pokrój

Szeroko rozrastający się krzew o wysokości do 2 m i zwieszających się gałęziach. Często tworzy regularne, duże i gęste kępy.

Pędy

Młode gałązki bardzo cienkie i krótkie, nagie lub prawie nagie, o żółtym lub czerwonawym zabarwieniu. Starsze gałęzie pokryte charakterystycznymi płaskimi wklęsłościami. Po zdarciu nad nimi kory zaobserwować można w drewnie wypukłe listewki. Gałęzie zazwyczaj nierówne, o sęczkowatym wyglądzie. Czerwonawe lub żółtawe pączki drobne i liczne.

Liście

Odwrotnie jajowate, najszersze w pobliżu wierzchołka, o wierzchołku ostro zakończonym i przeważnie przegiętym. Długość liści 3-7 cm, szerokość 1,5-3 cm. Z wierzchu liście ciemnozielone, na spodniej stronie szarozielone. Mają trwałe przylistki o uszkowatym kształcie (stąd nazwa gatunkowa rośliny) i wyraźnie widoczną nerwację, zwłaszcza na spodniej stronie. Młode liście silnie owłosione, później łysiejące, szczególnie na wierzchniej stronie. Nie czernieją podczas schnięcia.

Kwiaty

Roślina dwupienna. Kwiaty zebrane w kotki o dwubarwnych przysadkach; górą czarnych lub rdzawych, dołem jasnych. Kotki żeńskiemają długość ok. 2 cm i 3-9 podsadek u nasady. Przysadki drobne, dołem owłosione z charakterystyczna bródką na szczycie, górą nagie. Ich owłosione słupki osadzone są na trzonku prawie tej długości co zalążnia, szyjki słupka brak, znamiona krótkie, główkowate. Kotki męskie o długości do 2,5 cm, łopatkowatym lub jajowatym kształcie, górą owłosione białymi, krótkimi włoskami. Kwiaty męskie z jednym szerokim, czworokątnym miodnikiem, pręciki o wolnych nitkach, u nasady owłosione, pylniki początkowo czerwone, w czasie dojrzewania żółte, a po przekwitnięciu brunatne.

Owoc

Torebka o klapach spiralnie odwiniętych na zewnątrz.

Zastosowanie

Wierzba uszata to roślina uprawna. Czasami uprawiana jako roślina ozdobna w naturalnej formie krzewiastej, lub piennej (szczepiona na pniu innego gatunku wierzby). Szczególnie nadaje się do obsadzania brzegów oczek wodnych. Forma pienna może również stanowić dekorację trawnika.

Wierzba ta nie ma specjalnych wymagań co do gleby, potrzebuje natomiast stale wilgotnego podłoża. Preferuje stanowiska słoneczne. Aby powstała ładna i gęsta korona, należy ją systematycznie przycinać.

Wierzba uszata

Wierzba siwa

Dodaj komentarz

Jest to gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny wierzbowatych. Występuje w Europie i Azji. W Polsce tylko w Karpatach. Czasami można spotkać formy zdziczałe, pochodzące z uprawy (ergazjofigofity) także poza Karpatami.

Wierzba siwa rośnie nad górskimi potokami w Karpatach. W Tatrach sięga do regla górnego. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Salicion eleagni i Ass. Salici-Myricarietum. Roślina miododajna i owadopylna, kwitnie od kwietnia do maja. Nasiona rozsiewane przez wiatr.

Przeważnie krzew, rzadziej drzewo, o wysokości do 6 m i o wzniesionych i odstających gałęziach.
Kwiaty
Roślina dwupienna, kwiaty zebrane w kwiatostany zwane kotkami. Kotki żeńskie o długości do 6 cm i szerokości 0,8 cm, na wyraźnych szypułkach, zgięte. Mają jednobarwne przysadki (żółte). W kwiatach żeńskich słupki nagie, na krótkim trzonku z wyraźną szyjką i podzielonymi znamionami. Kotki męskie o długości do 3 cm i szerokości 0,6 cm, wyrastają na szypułce o długości 0,5 cm. Mają przysadki dwubarwne, na szczycie czerwono lub brązowo nabiegłe, nagie, lub na brzegu orzęsione. Kwiaty męskie z jednym miodnikiem i dwoma owłosionymi dołem pręcikami o żółtych pylnikach. Nitki pręcików zrośnięte co najwyżej do połowy długości.

Roczne gałązki czerwonawe, starsze delikatnie, szaro omszone. Pączki przylegające, bardzo blisko siebie (co ok. 1 cm), okryte jedną łuską.

Równowąskolancetowate, o długości 8-12 cm i szerokości ok. 1 cm. Końce liści zaostrzone, brzegi podwinięte i na szczycie delikatnie piłkowane, bez przylistków. Górą ciemnozielone, spodem kutnerowato owłosione, srebrzyste. Nerw środkowy żółtawy.

Torebka z licznymi i drobnymi nasionami.
Wierzba siwa jest jednym z gatunków roślin energetycznych.

Roślina uprawna: często uprawiana, jako roślina ozdobna, szczególnie do zadrzewień krajobrazowych.

Wierzba siwa

Wierzba iwa

Dodaj komentarz

Jest to gatunek roślin z rodziny wierzbowatych, rodzimy dla Europy i Azji. W Polsce gatunek pospolity na całym niżu i w górach aż po regiel górny.

Siedlisko: widne lasy, zarośla. Fanerofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Sambuco-Salicion i (Ass. Epilobio-Salicetum. Roślina miododajnai owadopylna. Jest najwcześniej kwitnącą krajową wierzbą. Nasiona rozsiewane przez wiatr.

Pokrój

Krzew do 9 m wysokości, albo drzewo dorastające do 13-15 m. Młode pędy są grube, barwy oliwkowej do brunatnoczerwonawej, z początku krótko owłosione, później łysiejące.

Pień

Na pniu i na grubszych gałęziach obserwuje się ciemne romboidalne pęknięcia w rzędach; stanowią one dobrą cechę rozpoznawczą tej wierzby.

Kwiaty

Roślina dwupienna. Wielkie kotki (bazie) ukazują się przed liśćmi, przed rozkwitnięciem otoczone są białym futerkiem włosków, pochodzącym od długobrodych przysadek i chroniącym młode kwiaty przed mrozem. Kotki mają bardzo krótkie szypuły, męskie są jajowate, 2-3 cm długie, gęsto kwiatowe, żeńskie są podłużno-jajowate, do 4 cm długości.Zalążnia na długim trzonku, gęsto owłosiona; przysadka dwubarwna, u nasady jasna, wierzchołek ciemnobrunatny do czarnego, gęsto i długo owłosiony, brodaty. Szyjka bardzo krótka, rozgałęzienia znamionwyprostowane, skłaniające się ku sobie. U nasady kwiatu jest osadzony krótki gruczoł miodnikowy.

Drewno

Miękkie i lekkie z czerwonobiałym bielem i żółtawobrunatną twardzielą.

Liście

Szerokoeliptyczne, do dwu razy tak długie jak szerokie, krótko, skośnie zaostrzone. Brzeg liścia nieregularnie słabo pikowany lub całobrzegi, na krótkich pędach przeważnie gładki i falisty. Górna powierzchnia liścia żywozielona do oliwkowej, naga, lekko lśniąca do matowej; tylko główny nerw jest lekko wystający i przylegająco owłosiony. Dolna strona liścia, z mocno wystającą siecią nerwów, trwale gęsto białawo owłosiona i miękka w dotyku. Ogonek liściowy około 1 cm długości, owłosiony, przylistki zwykle obecne, 1 cm długości, sercowate do nerkowatych, ząbkowane.

Zastosowanie

Wierzba iwa zawiera m.in. salicynę (kwas salicylowy) i taninę.

Czasami jest uprawiana jako roślina ozdobna (głównie okazy męskie, które są bardzo ładne podczas kwitnienia).

Od starożytności kora wierzbowa była używana jako środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy.

Wierzba iwa

Wierzba biała

Dodaj komentarz

Inne nazwy: wierzba pospolita, wierzba srebrna.

Jest to gatunek drzewa należący do rodziny wierzbowatych. Rodzimym obszarem jej występowania jest Europa, Azja i Afryka Północna (Algeria, Maroko), rozprzestrzenia się też gdzie indziej. Nie występowała w Skandynawii, Irlandii i Szkocji, ale została tam sprowadzona i jest sadzona jako roślina ozdobna. W Polsce pospolita na całym terytorium. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy. Gatunek typowy w obrębie swego rodzaju.

Drzewo szybko rosnące i dość krótkowieczne. Rośnie przede wszystkim w lasach łęgowych wzdłuż rzek, często tworząc tam wraz z topolami duże skupienia. Preferuje okresowo zalewane, piaszczyste gleby. Występuje również wzdłuż dróg, nad stawami. Często jest sadzona. Dochodzi w górach do wysokości ok. 800 m n.p.m. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Salicion albae i Ass. Salicetum albo-fragilis. Zakwita wczesną wiosną (marzec ? kwiecień), równocześnie z rozwojem liści. Kwiaty zapylane przez owady, nasiona rozsiewane przez wiatr.

Pokrój

Drzewo osiągające wysokość do 30 m. Korona szerokorozłożysta. Często w pniu starszych drzew występują spróchniałe dziuple.Gałęzie giętkie.

Pień

Kora szarobrunatna, popękana. Drewno bardzo miękkie i łatwo próchniejące. Roczne gałązki cienkie, młode pędy i pączki owłosione.

Kwiaty

Jest rośliną dwupienną, kwiaty zebrane w kwiatostany zwane kotkami, lub zwyczajowo baziami. Kotki żeńskie w nasadzie luźnokwiatowe, o języczkowatych i nietrwałych przysadkach jasnordzawego koloru. Kwiaty z 1 gruczołem miodnikowym, słupek nagi z siedzącą zalążnią. Kotki męskie z jednobarwnymi przysadkami, dwoma gruczołami miodnikowymi i 2 pręcikami o nitkach owłosionych w dolnej części.

Liście

Wąskie, lancetowate o długości ok. 10 cm. Młode liście obustronnie jedwabiście owłosione, starsze tylko na spodniej stronie. Górna strona liści ciemnozielona, spodnia srebrzysta.

Owoc

Filcowato owłosiona szara torebka. Nasiona bardzo drobne z pęczkiem srebrnych włosków, rozsiewane przez wiatr.

Zastosowanie

Jest często nasadzana przy drogach, na wałach przeciwpowodziowych oraz na brzegach rzek w celu ich umocnienia i zabezpieczenia przed osuwaniem ziemi. Dzięki silnie rozbudowanemu systemowi korzeniowemu i szybkiemu wzrostowi nadaje się również do rekultywacjiterenów i wysypisk śmieci.

Drewno jest powszechnie wykorzystywane jako materiał opałowy.

Niektóre odmiany są uprawiane jako rośliny ozdobne.

Jako roślina pobierająca z podłoża bardzo duże ilości wody sadzona jest na terenach podmokłych i bagnach w celu ich osuszenia.

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski: kora (Cortex Salicis) zawiera flawonoidy, kwasy organiczne oraz glikozydy. Najważniejszym z nich jest glikozyd fenolowy ? salicyna. Korę zbiera się z 2 ? 3 letnich gałęzi wczesną wiosną, gdy ruszają soki i łatwo jest ją oddzielić od drewna. Korę suszyć można zarówno w ciemnych, jak i jasnych pomieszczeniach. Do celów leczniczych wykorzystywana może być również korawierzby kruchej, wierzby purpurowej, wierzby pięciopręcikowej i wierzby wiciowej.

Działanie: salicyna ma silne działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe i ściągające. Wykorzystywana jest przy takich dolegliwościach i chorobach, jak: ból głowy, przeziębienie przebiegające z gorączką, różne choroby reumatyczne, miażdżyca. Obecnie już nie pozyskuje się do celów leczniczych kory wierzby, gdyż jest zastępowana syntetycznie produkowanym kwasem acetylosalicylowym (nazwa handlowa ?Aspiryna?, ?Polopiryna?). W medycynie ludowej wykorzystywano korę wierzby również do leczenia nerwobólów i jako środka ułatwiającego zasypianie i uspokajającego.

Wierzba biała