Inne nazwy: garcynia, smaczelina, żółtopla, żółciecz
Mangostan właściwy to gatunek drzewa z rodziny kluzjowatych (Clusiaceae Lindl.).
Pokrój
Wiecznie zielone drzewo, dochodzące do 25 m wysokości.
Kwiaty
Są dwojakiego rodzaju: obupłciowe, lub rozdzielnopłciowe i wyrastają po 3-9 na szczytach pędów. Kwiaty żeńskie wyrastają pojedynczo. Mają 4-działkowy kielich i 4-płatkową koronę o średnicy do 6 cm. Płatki korony są wewnątrz żółtawe, z zewnątrz czerwonozielonkawe. W środku kwiatów pojedynczy słupek i liczne pręciki.
Liście
Ulistnienie nakrzyżległe. Liście podłużne, eliptycznojajowate, lśniące, całobrzegie o oliwkowozielonym kolorze.
Owoce
Okrągłe, ciemnofioletowe jagody od 4-7 cm, pokryte suchą, grubą, ciemnofioletową skórką. Ich miąższ zawiera kilka (6-8) nasion, jest biały, soczysty, a w smaku przypomina morelę, pomarańczę i ananas.
Zastosowanie
Drewno znajduje zastosowanie w rzeźbiarstwie, kora używana jest jako garbnik.
Z tłuszczu wytłaczanego z nasion produkuje się mydło.
Sztuka kulinarna
Jest to jeden z najbardziej smacznych owoców tropikalnych, jest jednak trudny do przechowywania i transportu. W stanie świeżym można go przechowywać zaledwie kilka dni.
Składniki odżywcze
Około 16% cukry (głównie fruktoza i glukoza).
Około 0,003% witaminy C (3 mg/100 g).
Roślina uprawna
Jest to roślina trudna w rozmnażaniu. Plantacje uprawy mieszczą się głównie w Azji południowo-wschodniej.
- Mangostan właściwy