Archiwa tagu: malina

Malina właściwa

Malina właściwa to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych. W stanie dzikim występuje na znacznej części Azji oraz w niemal całej Europie, oprócz Portugalii i Islandii. W Polsce jest pospolity na całym obszarze. Jest uprawiany w wielu regionach świata.

Krzew, nanonofanerofit. Rośnie lasach, zaroślach, ziołoroślach, na zrębach, na zboczach. Na niżu i w górach do 2000 m n.p.m. Preferuje luźne, niezbyt suche, żyzne gleby. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Epilobietea angustifoliii zespołu roślinności Rubetum idaei.

Tworzy mieszańce z jeżyną popielicą (R. x pseudideus (Weihe)Lej.).

W okresie od kwietnia do czerwca samice pryszczarka malinowca (Lasioptera rubi) składają jaja na pędach. Larwy, które się z jaj wykluwają, żerują i powodują tworzenie się na pędach wyrośli. Powoduje to słabszy wzrost, łamanie się pędów i zmniejszenie plonowania. Uszkodzone pędy należy wyciąć i spalić.

Od maja do czerwca pod odstającą korę pędów składają jaja samice pryszczarka namalinka łodygowego (Resseliella theobaldi Barnes). Larwy żerują gromadnie, wygryzając tkanki pędów. W miejscu zerowania pojawiają się brunatne przebarwienia. Miejsca te częściowo zamierają i są przyczyną intensywniejszego rozwoju grzyba Didimella applanata. Uszkodzone pędy przedwcześnie zasychają. Należy stosować zabiegi chemiczne w okresie lotu muchówek.

Łodyga

Krzew dorastający do 2 m wysokości, z podziemnymi rozłogami. Pędy wydłużone rózgowato i łukowo zwieszone, pokryte kolcami.

Kwiaty

Białe, zwisłe, zebrane w luźne grona albo wiechy. Kwitnie od maja do sierpnia. Roślina miododajna.

Liście

3-5-7 listkowe, z wierzchu nagie, pod spodem biało kutnerowato owłosione, boczne listki siedzące. Brzeg liścia ostro piłkowany. Liście pędów owocujących zawsze trzylistkowe (nie dotyczy nowych odmian owocujących na pędach jednorocznych).

Owoce

Składa się z licznych, czerwonych, rzadziej żółtych lub ciemnopurpurowych („czarne maliny”) puszysto owłosionych małych pestkowców zebranych w owoc zbiorowy, potocznie zwany „malinami”. W porze dojrzewania lekko oddziela się od stożkowatego dna kwiatowego (w przeciwieństwie do jeżyny). Nasiona o strukturze siatkowatej, pomarszczonej.

Zastosowanie

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski: owoc Fructus Rubi idaei (Bacca Rubi idaei) bogaty w cukry (sacharoza, fruktoza, glukoza), olejek eteryczny, pektyny, pochodne cyjanidyny, szereg witamin; oraz liść ? Folium Rubi idaei ? duża zawartość witaminy C (300 mg%), garbniki, kwasy organiczne, śluzy, żywice.

Działanie: owoce mają działanie napotne i ogólnie wzmacniające ze względu na zawartość witamin. Podobne działanie, lecz jeszcze silniejsze mają liście, które ponadto działają moczopędnie, żółciopędnie, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, ściągająco, oraz poprawiają przemianę materii. Napar z suszu owocowego i liści wykorzystuje się w stanach gorączkowych.

Roślina uprawna

Jest uprawiana od średniowiecza jako krzew owocowy. Jej uprawa jest w Polsce dość rozpowszechniona. W uprawie znajduje się szereg odmian uprawnych będących mieszańcami międzygatunkowymi. Forma typowa i liczne odmiany owocują na pędach dwuletnich, od niedawna istnieją w uprawie odmiany owocujące na pędach jednorocznych.

Sztuka kulinarna

Owoce są smaczne i pachnące, nadają się do spożycia zarówno na surowo, jak i na przetwory: soki, dżemy, konfitury. Ze względu na obecność związków purynowych powinni ich jednak unikać chorzy na podagrę oraz zapalenie nerek. U niektórych ludzi maliny wywołują uczulenie. U dziko rosnących malin owoce są bardzo często robaczywe.

Malina właściwa

Malina właściwa

Malina kamionka

Malina kamionka to gatunek rośliny z rodziny różowatych. Występuje w stanie dzikim w Europie, na Kaukazie, w Mongolii i Chinach.

Jest to bylina. Siedlisko: zarośla, młodniki oraz lasy mieszane i liściaste ; rzadziej w sztucznych drzewostanach szpilkowych. Chętnie na miejscach skalistych, zwłaszcza w górach, gdzie malinę kamionkę można znaleźć jeszcze na wysokości 2000-2400 m n.p.m. Preferuje gleby wapienne i próchnicze.

Pokrój

Płożąca bylina o wysokości 10-30 cm, czasem do 50 cm. Nie kwitnące pędy wyrastają nad powierzchnię ziemi tworząc łuki, które dotknąwszy wierzchołkiem gleby, zakorzeniają się.

Łodyga

Jednoroczne, nie drewniejące łodygi kwiatonośne wyrastają prosto. Wszystkie łodygi mają rozproszone, delikatne kolce. Dołem pokryte są łuskowatymi listkami.

Kwiaty

Białe, centymetrowej wielkości, zebrane po 2-8, a nawet dziesięć w luźne, nieco przysadziste baldachogroniaste kwiatostany umieszczone na końcach pędów. Płatki korony wąskie, wyprostowane, krótsze od działek kielicha. Kwitnie w maju i czerwcu.

Liście

Długoogonkowe, trójdzielne z odwrotnie jajowatymi listkami, na brzegu grubo piłkowane, zielone. Przylistki jajowato-eliptyczne.

Owoce

Nieliczne szkarłatne pestkowce, słabo połączone, tworzą owoc zbiorowy. Powstają rzadko. Są jadalne.

Zastosowanie

Sztuka kulinarna

Owoce w smaku podobne do porzeczek, jednak zbierane są nieczęsto gdyż są rzadkie. Można je jeść na surowo.
Malina kamionka

Malina kamionka