Archiwa tagu: kaktusy

Szlumbergera, kaktus bożonarodzeniowy, zygokaktus, grudnik

Wyróżniamy wiele mieszańców tego gatunku, które kwitną w okresie trwania krótkich dni zimowych. Dlatego też często kaktusy te nazywamy grudnikiem lub kaktusem bożonarodzeniowym. Rośliny mateczne pochodzą z tropikalnych lasów Brazylii. Pąki kwiatowe kaktusa bożonarodzeniowego tworzą się na wierzchołkach członów (segmentów) podobnych do liści, w zasadzie tylko pod warunkiem, że roślina przeszła okres spoczynku, podczas którego młode człony mogły dostatecznie wyrosnąć.

Szlumbergera
Szlumbergera

Sposób pielęgnacji szlumbergery:

  • Luty-marzec: okres spoczynku – po przekwitnieniu, na początku lutego, roślina wymaga spoczynku; temperatura pomieszczenia powinna wówczas wynosić 10-15°C, a podlewanie należy przeprowadzać bardzo oszczędnie.
  • Kwiecień-czerwiec: okres wzrostu – w połowie marca roślinę przesadzamy, a od początku kwietnia stopniowo zaczynamy podlewać bardziej obficie. Gdy zauważymy, ze rozpoczyna się okres wzrostu zaczynamy zasilać dowolną pożywką w płynie dla roślin doniczkowych.
  • Lipiec-sierpień: okres spoczynku – w tym okresie ponownie następuje okres spoczynku, w czasie którego zawiązują się pąki kwiatowe. Podlewamy wówczas oszczędnie i nie zasilamy.
  • Wrzesień: wznowienie wzrostu – od września podlewamy stopniowo coraz obficiej i zasilamy co 14 dni. Do momentu zakwitnienia roślinę zraszamy. Doniczki z roślinami szlumbergery mogą w ciągu całego roku znajdować się w tym samym miejscu, tylko latem trzeba je osłaniać przed bezpośrednim nasłonecznieniem. Po zawiązaniu się pąków kwiatowych nie można roślin przestawiać, gdyż może to spowodować zrzucenie pąków.


Pielęgnacja i uprawa

Podłoże i przesadzanie

Mieszańce szlumbergery lubią podłoże piaszczyste, próchniczne, o odczynie kwaśnym (pH 5-6). Mniejsze rośliny przesadzamy co roku, większe co dwa-trzy lata, najlepiej w połowie marca.

Światło i temperatura

Rośliny wymagają temperatury 10-15°C. Lubią miejsca jasne, jednak nie bezpośrednio nasłonecznione.

Podlewanie i nawożenie

Do podlewania używamy wyłącznie wody miękkiej. Podlewamy tylko w określonych okresach, uważając jednak, aby nie dopuścić do przywlędnięcia segmentów (członów). Nadmiar wilgoci w okresie spoczynku może doprowadzić do gnicia i śmierci rośliny.


Epifylum

Gatunki epifylum, które spotykamy w uprawie są najczęściej mieszańcami. Czyste gatunki botaniczne znaleźć można tylko w kolekcjach bądź stanowiskach naturalnych. Jak wspomniano w uprawie powszechnie uprawiane są mieszańce, które powstały w wyniku krzyżowania nie tylko między gatunkami w obrębie tego samego rodzaju, ale także jako efekt krzyżowania z innymi gatunkami i rodzajami epifitycznymi. Wszystkie występują pod nazwą Epiphyllum hybridum hort. Wyróżniają się bardzo dużymi kwiatami o barwach: białej, żółtej, różowej, pomarańczowej i czerwonej w różnych odcieniach. Obfite kwitnienie przypada na wiosnę, od marca do czerwca-lipca. Kwiaty są niezwykle piękne. Po kwitnieniu z zasady wymagają przesadzania, gdyż charakteryzują się bardzo szybkim wzrostem. W okresie od listopada do połowy lutego przechodzą okres spoczynku.

Epifylum
Epifylum

Rozmnażanie

Odcięty segment przed umieszczeniem w piaszczystym, równomiernie wilgotnym podłożu należy przez kilka dni pozostawić na wolnym powietrzu w celu obeschnięcia i zabliźnienia się miejsc cięcia. Zabezpiecza to sadzonki kaktusów przed zagniwaniem.

Luty

Pod koniec lutego rozpoczyna się okres wegetacji. Wówczas rośliny epifylum potrzebują dużo światła (jednak nie bezpośredniego nasłonecznienia) i stopniowo coraz więcej wilgoci. Gdy pojawią się pąki kwiatowe podlewać należy bardziej obficie i nie przestawiać roślin, ponieważ może to spowodować zrzucanie przez nie pąków.

Lipiec

Po przekwitnieniu rozpoczyna się okres spoczynku. W tym czasie najlepiej wystawić roślinę na zewnątrz, w ocienione miejsce. Pod koniec sierpnia rośliny przesadza się i stopniowo coraz obficiej podlewa.

Październik

Stopniowo należy ograniczać podlewanie. W okresie zimowego spoczynku roślinom należy zapewnić chłodne miejsce i podlewać tylko od czasu do czasu.


Pielęgnacja i uprawa

Podłoże i przesadzanie

Przesadzamy co roku lub co dwa lata, w drugiej połowie sierpnia, do ziemi próchniczej z domieszką piasku, nie zawierającej wapnia. Przesadzamy ostrożnie, aby nie uszkodzić korzeni.

Światło i temperatura

Roślinie należy zapewnić stanowisko jasne, lecz nie bezpośrednio nasłonecznione, najlepiej w pobliżu okna ze wschodnią lub zachodnią wystawą. Latem można ją trzymać w ocienionym miejscu w ogrodzie lub na balkonie. Zimą potrzebuje chłodnego miejsca o temperaturze 12°C.

Podlewanie i nawożenie

Informacje o podlewaniu podano w pierwszej części artykułu o epifylum. Wodę przed podlewaniem należy zmiękczyć. Zasilamy co 14 dni pożywką dla kaktusów od początku marca do końca września.


Opuncja

Wyróżniamy ponad 300 gatunków opuncji. Niektóre gatunki są bardzo tolerancyjne na zimno i przy odpowiednim zabezpieczeniu przed śniegiem i deszczem mogą przetrwać na zewnątrz. Niektóre gatunki opuncji osiągają wysokość do kilku metrów i dlatego nie nadają się do uprawy w mieszkaniu. Istnieją jednak gatunki, wyrastające zaledwie do 50 cm, przez cały rok mogą więc być uprawiane na parapecie okiennym.

Opuncja figa indyjska
Opuncja figa indyjska

Oputia ficus-indica – opuncja figa indyjska oraz niektóre inne gatunki dostarczają jadalnych, stosunkowo smacznych owoców, które niegdyś stanowiły dla mieszkańców Ameryki Północnej i Południowej pożywienie. Do Europy opuncje zostały przywiezione w czasie wypraw Krzysztofa Kolumba. Obecnie, w warunkach naturalnych, zdziczałe opuncje można spotkać w Australii, Afryce oraz całej południowej Europie. Na Środkowym Wschodzie opuncje są używane jako rośliny żywopłotowe; cierniste, płaskie człony opuncji są najlepszą bronią przeciwko nieproszonym gościom. Człony opuncji pokryte są utworami, zwanymi glochidami; są to drobne haczykowato zakończone ciernie, które po wbiciu się w skórę są bardzo trudne do usunięcia. Kwiaty opuncji mogą być żółte, pomarańczowe lub czerwone. Pojawiają się jednak dopiero na starszych roślinach. Wszystkie opuncje rozmnażają się bardzo łatwo. Płaski człon wystarczy wstawić do ziemi, a w szybkim czasie ukorzeni się. Rozmnażanie z nasion również nie nastręcza żadnych trudności. Przed wysianiem, duże nasiona opuncji należy namoczyć na około 8 godzin w letniej wodzie.

Pielęgnacja i uprawa

Podłoże i przesadzanie

Opuncje należy przesadzać co dwa-trzy lata do żyznej, przepuszczalnej, gliniastej ziemi.

Światło i temperatura

Opuncja lubi stanowiska ciepłe i słoneczne. Zimą wymaga stanowiska chłodnego, ale również jasnego. Gatunki odporne na mróz mogą pozostać na zewnątrz, ale wówczas należy je zabezpieczyć przed wilgocią.

Podlewanie i nawożenie

Latem podlewamy regularnie, zimą, jeśli roślinę trzymamy w chłodnym miejscu, prawie nie podlewamy. Zasilamy wiosną i latem raz w miesiącu pożywką dla kaktusów.


Chamacereus Silvestra (syn. Lobivia silvestrii)

Chamacereus Silvestra

Chamecereus pochodzi z Argentyny. Rośnie w górach wśród skał i zarośli. Jest to kaktus niski; jego liczne, gęsto rozgałęzione, pokładające się pędy o wysokości 7-15 cm tworzą jednolite, zielone kępki. Pędy pokryte są licznymi areolami oraz delikatnymi, drobnymi cierniami. Istnieje wiele odmian i mieszańców wyróżniających się wspaniałymi kwiatami, których paleta barw rozciąga się od żółtej poprzez pomarańczową i różowo-czerwoną aż do fioletowej (w obrębie tego gatunku występują odmiany bez- chlorofilowe o żółtym zabarwieniu – var. aurea, jak również grzebieniaste – var. cristata. Obie odmiany wymagają szczepienia). Chociaż cha-macereus jest bardzo łatwy w uprawie, to zbyt suche powietrze może sprzyjać występowaniu czerwcowatych. W takich przypadkach ratunkiem może być tylko dobre wietrzenie pomieszczenia.

chamacereus-silvestra
Chamacereus Silvestra

Pielęgnacja i uprawa

Podłoże i przesadzanie

Mniejsze rośliny przesadzamy co dwa lata, natomiast starsze – w miarę potrzeby. Używamy do tego zwykłej mieszanki do uprawy kaktusów (pH 6). Uwaga: pędy rośliny są niezwykle delikatne i kruche.

Światło i temperatura

Stanowisko powinno być jasne i przewiewne, w nocy nieco chłodniejsze. W okresie spoczynku zimowego temperatura pomieszczenia nie może przekraczać 8°C.

Podlewanie i nawożenie

Latem, w okresie wegetacji, podlewamy umiarkowanie i regularnie; zimą nie podlewamy wcale. Od marca do sierpnia zasilamy co 14 dni pożywką dla kaktusów.


Przesadzanie kaktusów

Doniczki

Gliniana doniczka, uważana niegdyś za najlepszą, okazuje się nie najwłaściwsza z kilku podstawowych przyczyn. Porowate ścianki, zawsze uważane za zaletę, gdyż zapewniają przewiew wokół korzeni, bardzo szybko zatykają się roztworami soli i wapnia. Porowate doniczki są zawsze zimne z powodu ciągłego wyparowywania wody przez ścianki. Okazuje się, że przy właściwym podlewaniu znacznie lepsze są doniczki plastykowe, ponieważ dłużej zatrzymują wilgoć. Korzonki włośnikowe równomiernie rozrastają się w całej doniczce i nie wrastają w ścianki, jak w doniczkach glinianych. Oprócz tego doniczki plastykowe łatwiej jest utrzymać w czystości. Jeśli są prostokątne – zajmują bardzo mało miejsca, są bardziej ustawne.

Sposób przesadzania

Mniejsze rośliny przesadzamy co dwa lub co trzy lata. Większe wymagają nowego, świeżego podłoża co cztery-pięć lat.

  1. Przed przesadzaniem podłoże należy dobrze nawilżyć; ułatwi to wyjmowanie bryły korzeniowej z doniczki.
  2. Roślinę wyjąć ostrożnie uważając, aby nie uszkodzić korzeni oraz cierni. W ostateczności lepiej uszkodzić doniczkę niż korzenie.
  3. Z korzeni delikatnie usunąć resztki starej ziemi.
  4. Nowa doniczka nie powinna być zbyt duża; jej średnica może być o 2-3 cm większa od poprzedniej. Roślin nie można wsadzać głębiej niż były one posadzone uprzednio. Ziemię należy delikatnie ugnieść wokół rośliny i brzegów doniczki.
  5. Kaktusów po przesadzeniu nie podlewać. Dopiero po dwóch-trzech tygodniach, gdy rozpocznie się wzrost, można podlewać – najpierw umiarkowanie, a następnie coraz obficiej.
  6. Bezpośrednio po przesadzeniu kaktusy należy osłonić przed słońcem, umieszczając je w miejscu ocienionym i nieco cieplejszym niż zazwyczaj.
  7. Przez pierwsze 5 do 6 tygodni po przesadzeniu kaktusów nie zasilać.

Rada znawcy

Aby nie uszkodzić cierni, a przy tym nie zadrapać nimi rąk, zalecamy następujący sposób: kaktus owijamy miękką ścierką lub szalikiem, końce zwijamy tworząc uchwyt. Umożliwi to delikatne wyjęcie rośliny z doniczki i przesadzenie.


Pielęgnacja kaktusów

Wszystko o pielęgnacji

Zapewniając kaktusom w mieszkaniu warunki możliwie najbardziej zbliżone do naturalnych, możemy uzyskać zupełnie zadowalające wyniki. Kaktusy wymagają stanowisk jasnych i słonecznych. Idealnym stanowiskiem latem jest balkon, zaś w okresie zimowym chłodne, ale zabezpieczone przed mrozem miejsce.

Wprawdzie kaktusy są mieszkańcami terenów pustynnych, nie rosną one jednak na piaszczystych pustyniach. W warunkach naturalnych rosną w regionach skalistych, gdzie nawet w okresach największej suszy pod kamieniami i w szczelinach skalnych zawsze mogą znaleźć trochę wilgoci, dzięki nocnej rosie skalista pustynia nie jest całkowicie bezwodna.

Podłoże

Duże znaczenie w uprawie kaktusów ma właściwe podłoże. Zawsze należy mieć na względzie podstawową zasadę: podłoże musi być lekkie, tj. powinno zawierać składniki spulchniające i porowate, nie może natomiast zawierać składników powodujących zagniwanie korzeni. W żadnym wypadku nie może zawierać w lia. Najwłaściwsze jest podłoże naturalne, lekko kwaśne o pH od 5,5 do 6,9. Ponieważ poszczególne kaktusy mają swoje specyficzne wymagania, nie ma uniwersalnej mieszanki, odpowiedniej dla wszystkich rodzajów i gatunków. Z zasady kaktusy nie tolerują podłoża zawierającego wapń (pH powyżej 7), są jednakże wyjątki. Przykładem może być rodzaj Astro- phytum, wymagający ziemi zasadowej; niektóre potrzebują do wrostu wapnia, dlatego na każde wiadro ziemi trzeba dodać jedną łyżkę wapnia lub nawozu zawierającego wapń.


Nawożenie

Przesadzone do świeżego substratu (podłoża) kaktusy mają zapewnioną dostateczną ilość substancji odżywczych. Po pewnym jednak czasie podłoże w doniczce wyjaławia się. Tak jak i inne rośliny, kaktusy w okresie wegetacji potrzebują regularnego zasilania. Najlepiej korzystać ze specjalnych pożywek dla kaktusów; są one ubogie w azot, natomiast zawierają wszystkie niezbędne makro- i mikroelementy.

Podlewanie

Latem rośliny należy podlewać regularnie i obficie. Nie ma recepty: kiedy i ile podlewać. Błędem jednak jest codzienne, lecz tylko powierzchniowe podlewanie. W takich przypadkach wilgotna jest tylko górna warstwa podłoża, natomiast delikatne korzenie, znajdujące się głęboko, bliżej dna doniczki – nie mają możliwości wchłaniania wody. Podlewać należy więc okresowo, ale obficie, tak aby woda przenikała w głąb podłoża, pamiętając przy tym, że kaktusy nie tolerują trwałego zatrzymywania się wody wokół korzeni. Zimą większość kaktusów nie wymaga podlewania; wystarczające jest tylko okresowe, bardzo oszczędne podlewanie.

Oświetlenie

Wszystkie kaktusy, z wyjątkiem pewnych składających się z segmentów, rosnących w postaci epifitycznej na drzewach, potrzebują dużo światła i słońca. Im bardziej są obrośnięte włoskami i cierniami, tym lepiej znoszą palące słońce. Najlepszym miejscem uprawy, zwłaszcza dużej kolekcji, są szklarnie. Ponieważ nie każdy ma takie możliwości, można „dzieci słońca” z powodzeniem uprawiać na parapecie okna z wystawą południową. Na wiosnę, w okresie aklimatyzacji, w godzinach południowych można osłonić kaktusy przed mocno operującymi promieniami słonecznymi. Latem (od końca maja do połowy września) rośliny można ustawić na balkonie lub tarasie, w najbardziej nasłonecznionym i zabezpieczonym przed wiatrem miejscu. Doniczki można wstawić do płytkich skrzynek ze żwirem. W okresie deszczowym rośliny trzeba przykryć.

Okres spoczynku zimowego

We wrześniu kaktusy powoli przygotowują się do spoczynku zimowego. Aby ich pędy (łodygi) uzyskały twardość, należy im zapewnić nieco chłodniejsze miejsce. Podlewanie należy stopniowo ograniczać, a pod koniec października całkowicie go zaprzestać. Idealną temperaturą dla zimowego spoczynku jest 10-12°C. Zapewnienie kaktusom takiej temperatury jest konieczne, jeśli chcemy aby kwitły.