Archiwa tagu: goździk

Goździk kropkowany

Goździk kropkowany (Dianthus deltoides L.) jest gatunkiem rośliny wieloletniej. Należy do rodziny goździkowatych.

Roślina ta występuje w Europie i w Azji (Syberia i Indie). W Polsce goździk ten jest dość pospolity na niżu i w niższych położeniach górskich. Jest również uprawiany jako roślina ozdobna.

Goździk kropkowany jest byliną, chamefitem i hemikryptofitem. Siedliskiem tej rośliny są suche łąki, niużytki, zbocza, zarośla i pastwiska. Preferuje ona tereny piaszczyste i unika podłoża wapiennego.

Gatunek dość ekspansywny – poprzez kłącza szybko rozrasta się. Kwitnie od czerwca do września. Kwiaty zapylane są głównie przez motyle. Roślina ta nie wydziela zapachu.

Goździk kropkowany jest rośliną darniową i tworzy luźne darnie o wysokości około 10?40 cm. Cała roślina ma zielony bądź sinawy kolor. Łodyga goździka jest płożąca się i wznosząca, ponadto jest rozgałęziona. Tworzy kolanka, z których następnie wyrastają liście. Roślina jest omszona krótkimi włoskami. Ulistnienie goździka kropkowanego jest naprzeciwległe. Liście tej rośliny są równowąskie, całobrzegie, ostro zakończone oraz nie posiadają przylistków. Ich szerokość wynosi do 3 mm i są 3-nerwowe. Ponadto całe są omszone krótkimi włoskami i zrośnięte nasadami. Kwiaty goździka są drobne i mają 1?1,5 cm średnicy. Są zebrane w luźną wiechę i są siedzące lub wyrastają na krótkich szypułkach. Korona goździka składa się z 5 wolnych, płytko ząbkowanych płatków, które mają deltoidalny kształt. Mają one różowopurpurowy kolor, jasne plamki oraz ciemny pierścień w środku korony. Wewnątrz kwiatu jest 1 słupek i 10 pręcików. Owocem tej rośliny jest torebka otwierająca się 4 ząbkami. Goździk ma drobne i liczne nasiona.

Goździk kropkowany jest uprawiany jako roślina ozdobna. Jest to roślina łatwa w uprawie. Jest całkowicie odporna na mróz.

Roślinę tę uprawia się głównie z nasion, które wysiewa się do inspektu od maja do czerwca. Gdy siewki mają 3-4 liście wymagają pikowania. Do gruntu wysadza się pod koniec lipca albo na początku sierpnia. Goździk wymaga słonecznych stanowisk oraz gliniasto-piaszczystej gleby o stałej wilgotności. Po przekwitnięciu roślinę się mocno przycina.

Goździk kropkowany

Goździk kropkowany

Goździk ogrodowy

Goździk ogrodowy jest gatunkiem rośliny jednorocznej lub dwuletniej, należącym do rodziny goździkowatych.

Pochodzi z południowej Europy (Dalmacja).

W Polsce nie występuje w stanie dzikim.

Uprawiany był już od czasów starożytnych.

Oprócz typowej formy gatunku uprawiane są liczne mieszańce z innymi gatunkami.

Uprawa

Goździk ogrodowy wymaga słonecznych stanowisk i gliniasto-piaszczystych gleb o stałej wilgotności.

Uprawiany jest przede wszystkim z nasion, czasami przez podział bryły korzeniowej.

W gruncie może być uprawiany jako roślina jednoroczna lub dwuletnia.

Przy uprawie jednorocznej nasiona wysiewa się do półciepłego inspektu w marcu i wysadza na stałe miejsce na początku maja w rozstawie 20-25 x 25-30 cm.

Przy uprawie dwuletniej nasiona wysiewa się do gruntu od maja do czerwca, siewki wymagają pikowania gdy mają 3-4 liście.

Do gruntu wysadza się pod koniec lipca lub z początkiem sierpnia.

Goździki ogrodowe zakwitają następnego roku.

Kultywary

W uprawie znajdują się liczne kultywary o różnych barwach.

Uprawne odmiany zazwyczaj posiadają pełne kwiaty w różnych kolorach, również wielobarwne.

Można wyróżnić:

1. Goździki nie powtarzające kwitnienia, m.in. odmiany:

  • Grenadin,
  • Malmaison.

2. Goździki powtarzające kwitnienie, np. odmiany:

  • Tige de Fer (zimotrwała),
  • Chabaud.

Pokrój

Goździk ogrodowy to roślina darniowa tworząca luźne kępki o wysokości 40-80 cm.

Cały pęd pokryty jest woskiem i ma sinozielony kolor.

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe.

Liście lancetowate, całobrzegie, ostro zakończone, bez przylistków, o szerokości do 2-10 mm.

Są zrośnięte nasadami i podobnie jak łodyga pokryte woskiem.

Łodyga

Wzniesiona, rozgałęziająca się, sztywna i naga.

Tworzy kolanka, w których wyrastają liście.

W kolankach tych łatwo dochodzi do złamania łodygi.

Kwiaty

Na łodydze wyrasta jeden lub kilka tylko silnie i przyjemnie pachnących dużych kwiatów w kolorze białym, różowym, czerwonym i ich odcieniach.

Zielony lub fioletowo nabiegły, cylindryczny kielich składa się z 5 zrośniętych działek i jest 2-4 razy dłuższy od łusek podkielichowych.

Korona u typowego gatunku składa się z 5 czerwonych, ząbkowanych płatków, wewnątrz niej 1 słupek i 10 pręcików.

Kwiaty kwitną od czerwca do września.

Owoc

Torebka otwierająca się 4-ząbkami.

Nasiona tej rośliny są drobne i liczne.

Zastosowanie

Roślina ozdobna

Goździk ogrodowy uprawiany jest jako roślina ozdobna.

Zwykle uprawiany jest na kwiat cięty lub na rabatach.

W szklarniach uprawiany jest przez cały rok.

Goździk ogrodowy

Goździk ogrodowy

Goździk siny

Goździk siny jest gatunkiem rośliny należącym do rodziny goździkowatych. W Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna, ale występuje także w naturalnym środowisku.

Bylina, chamefit. Siedlisko: skaliste lub piaszczyste miejsca, suche zbocza, świetliste lasy. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Seslerio-Festucion duriusculae. Kwitnie od maja do czerwca. Kwiaty przedprątne, zapylane przez owady.

Goździk siny pochodzi ze środkowej i zachodniej Europy. W Polsce występuje głównie w południowo-zachodniej części kraju, na niżu, jako rodzimy gatunek krajowej flory. Jest u nas gatunkiem rzadkim. Występuje na nielicznych tylko stanowiskach na Śląsku, na Wyżynie Wielkopolskiej i w Wielkopolsce. Przez Polskę przebiega północna i wschodnia granica jego zasięgu.

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożony jest z powodu rzadkiego występowania, a także wskutek niszczenia jego siedlisk. Na poszczególnych stanowiskach występuje zwykle w niedużej ilości (po kilkanaście osobników).

Goździk siny rozmnażany jest przez podział kłącza oraz przez nasiona. Wymaga przepuszczalnej gleby, słonecznego stanowiska. Źle znosi suszę, wymaga też częstego plewienia, gdyż łatwo zarasta chwastami. Szczególnie groźny jest perz, gdyż trudno go mechanicznie usunąć tak, by nie uszkodzić korzeni i kłączy goździka.

Pokrój

Bylina tworząca luźne darnie. Cała roślina ma charakterystyczne sine zabarwienie, od którego pochodzi gatunkowa nazwa rośliny.

Łodyga

Wzniesiona, prosta i przeważnie nie rozgałęziająca się. Ma wysokość 10?25 cm, posiada kolanka, jest naga i pokryta woskiem.

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe, liście równowąskie, ostro zakończone, 3?5 nerwowe. Mają szerokość do 2 mm i podobnie jak łodyga siny kolor i również są delikatnie woskowane.

Kwiaty

Zazwyczaj na szczycie łodygi występuje pojedynczy kwiat o średnicy 1,5?3 cm u dziko rosnącego gatunku i do 5 cm u odmian ogrodowych. Silnie i przyjemnie pachnie. Pod kielichem występują łuski podkielichowe 2?4 razy krótsze od kielicha. 5 różowych płatków korony, które w gardzieli są nieco brodate, zaś na zewnętrznym końcu są ząbkowane co najwyżej do ? długości płatka. U typowego gatunku dziko rosnącego kwiaty mają jasnoróżowy kolor, u odmian ogrodowych kwiaty mają kolor od białego do czerwonego.

Kłącze

Posiada gęsto rozgałęziające się, cienkie kłącze, za pomocą którego roślina stopniowo rozkrzewia się.

Owoc

Torebka otwierająca się 4-ząbkami.

Zastosowanie

Roślina ozdobna

Dzięki swoim pięknym i pachnącym kwiatom goździk siny jest często uprawiany jako roślina ozdobna. Ale nawet wtedy, gdy nie kwitnie jest rośliną ozdobną, gdyż jego sinozielony kolor dobrze prezentuje się na tle innych roślin. Tworzy gęste poduszki pędów, z tego też względu może być uprawiany jako roślina okrywowa, dobrze też nadaje się do ogródków skalnych. Istnieją odmiany o kwiatach białych i w różnych odcieniach koloru różowego i czerwonego, jak również odmiany z kwiatami pełnymi. Istnieją też mieszańce z goździkiem postrzępionym.

Goździk siny

Goździk siny

Goździk pyszny

Jest to gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych. Roślina rzadka w środowisku naturalnym. Od gatunku tego pochodzi wiele mieszańców uprawianych jako rośliny ozdobne.

Goździk pyszny występuje w Europie i Azji od Japonii poprzez Sachalin, południowo-wschodnią Azję, Syberię i Europę po Półwysep Iberyjski (tutaj ma tylko oderwane stanowiska w Pirenejach i Górach Kantabryjskich). W Europie rośnie głównie w północno-wschodniej i środkowej jej części, sięgając po Bałkany i północną część Półwyspu Apenińskiego. W Polsce występuje głównie na niżu i rzadko w niższych położeniach górskich. Najliczniej występuje w dolinie Wisły koło Krakowa a także Warszawy, m.in. na Bagnie Całowanie oraz na Podkarpaciu. W Karpatach rzadko spotykany w Beskidzie Makowskim, Niskim, Sądeckim, Wyspowym, Kotlinie Jasielsko-Krośnieńskiej, na Pogórzu Dynowskim i Wielickim.

Bylina, hemikryptofit. Kwiaty wonne, przedprątne, kwitną od czerwca do września, zapylane są przeważnie przez motyle. Siedlisko: wilgotne łąki, torfowiska, skraje lasów. Najwyższe jego stanowisko w Polsce znajdowało się na polanie Molkówka (910 m n.p.m.) u podnóży Tatr, jednakże od dawna nie zostało potwierdzone. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla łąk trzęślicowych ze związku (All.) Molinion caeruleae. Liczba chromosomów 2n= 30.

Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Umieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia: V).

Jest zagrożony w wyniku zmian w jego siedliskach; osuszania terenów, zaorywania łąk i zmiany tradycyjnego sposobu gospodarowania na łąkach.

Łodyga

Wzniesiona, prosta i rozgałęziająca się, zielonawa lub zielonosina. Wysokość 20-50 cm. Oprócz pędów kwiatowych tworzy również pędy płonne.

Kwiaty

Duże, do 6 cm średnicy. W liczbie przeważnie od kilku do kilkunastu wyrastają na szczytach rozgałęzionej łodygi. Kielich sztywny, długości 20-28 mm i szerokości 3-4 mm, o działkach zrośniętych w rurkę, bladozielony lub różowy. Otoczony jest kilkoma łuskami podkwiatowymi o długości dochodzącej do ? długości kielicha. 5 płatków korony o kolorze od białego do różowego, pociętych dalej niż d połowy długości z niepodzieloną częścią środkową. Słupek z dwoma szyjkami.

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe. Liście równowąskolancetowate, całobrzegie, ostro zakończone, bez przylistków, o szerokości 3-5 mm, jednonerwowe.

Owoc

Torebka otwierająca się 4-ząbkami. Nasiona miseczkowate o długości do 3 mm.
Goździk pyszny

Goździk pyszny

Goździk brodaty

Jest to gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny goździkowatych. Rośnie dziko w Azji na obszarze Chin i Korei Północnej oraz w środkowej, wschodniej i południowej Europie. W Polsce jest często uprawiany, czasami dziczeje (ergazjofigofit). W Europie zaczęto go uprawiać od XVI wieku. W języku angielskim kwiat ten znany jest jako Sweet William(słodki William) ale etymologia tej nazwy nie jest znana. Według różnych źródeł może się ona wywodzić od nazwiska arcybiskupaWilliama z Yorku, króla Williama Zdobywcy lub księcia Williama, diuka Cumberlandu. Według jeszcze innej teorii „william” jest zniekształconym francuskim słowem oilett (oczko).

Kwiaty przedprątne, kwitną od czerwca do września, zapylane przeważnie przez motyle.

Goździk brodaty uprawiany jest przeważnie z nasion. Nasiona wysiewa się do inspektu od maja do czerwca, siewki wymagają pikowania gdy mają 3?4 liście. Do gruntu wysadza się pod koniec lipca lub z początkiem sierpnia. Wymaga słonecznych stanowisk i gliniasto-piaszczystych gleb o stałej wilgotności.

Występuje w dwu podgatunkach:

  • Dianthus barbatus subsp. barbatus (syn. Caryophyllus barbatus (L.) Moench)

– Dianthus barbatus L. subsp. barbatus var. barbatus ? występuje w Europie

– Dianthus barbatus L. subsp. barbatus var. asiaticus Nakai ? występuje w Chinach i północnej Korei

  • Dianthus barbatus L. subsp. compactus (Kit.) Stoj. (syn. Dianthus compactus Kit.) ? występuje w Europie. Według niektórych ujęć taksonomicznych uważany jest za odrębny gatunek ? goździk skupiony.

Pokrój

Bylina tworząca luźne darnie o wysokości 30?70 cm.

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe. Liście eliptycznolancetowate, całobrzegie, ostro zakończone, bez przylistków, o szerokości 5?20 mm. Są jednonerwowe i zrośnięte nasadami.

Kwiaty

Zebrane po 5?30 w gęste, główkowate wierzchotki. Kwiaty są siedzące, lub wyrastają na krótkich szypułkach. Kielich sztywny, złożony z 5 zrośniętych działek, korona z 5 wolnych płatków ząbkowanych na szczycie. U typowego gatunku jest ona pojedyncza, czerwonego koloru, u odmian ogrodowych jest pełna w różnych odcieniach czerwieni, często wielobarwna. Wewnątrz kwiatu 1 słupek i 10 pręcików.

Owoc

Torebka otwierająca się 4-ząbkami. Nasiona miseczkowate.

Łodyga

Wzniesiona, prosta, naga, gruba i rozgałęziająca się.

Zastosowanie

Goździk brodaty uprawiany jest jako roślina ozdobna, zwykle na kwiat cięty lub na rabatach. W uprawie występują zazwyczaj odmiany ogrodowe, które powstały w wyniku skrzyżowania z goździkiem chińskim, goździkiem kartuzkiem i in. Cechują się one karłowatym wzrostem, większymi i bardziej kolorowymi kwiatami, niż u typowego gatunku. Kwiaty te często są wielobarwne, z plamkami na płatkach i plamą w środku. Uprawiane są jako rośliny dwuletnie.
Goździk brodaty

Goździk brodaty