Archiwa tagu: agawa

Agawa sizalowa

Inna nazwa:  agawa sizalska

Agawa sizalowa jest gatunkiem rośliny należącej do rodziny agawowatych.  Jest uprawiana w wielu krajach świata. Z upraw rozprzestrzeniła się i naturalizowała w Afryce, na Madagaskarze, w Australii, na Hawajach i Karaibach. To trzecia najważniejsza, uprawiana roślina włóknodajna po bawełnie i jucie.

Pokrój

Bylina o wysokości do 2 m (a wraz z kwiatostanem do 10 m).

Kwiaty

Na szczycie łodygi kwiatowej wyrasta kandelabrowy kwiatostan złożony z żółtobiałych i pachnących kwiatów. Okwiat tych kwiatów dołem zrośnięty jest w rurkę, górą rozdziela sie na 6 łatek. Wewnątrz kwiatów 1 słupek i 6 pręcików. Jak wszystkie agawy jest hepaksantem, tzn. zakwita tylko jeden raz w życiu i po przekwitnięciu obumiera.

Liście

Ogromne, osiągające długość 2 m. Są one mięsiste, ciemnozielone, równowąskolancetowate i na wierzchołku posiadają kolec. Tworzą rozetę liściową, ze środka której wyrasta łodyga kwiatostanowa, mogąca mieć do 10 m wysokości.

Zastosowanie

Roślina lecznicza

Agawa sizalowa zawiera hekogeninę, surowiec do produkcji kortyzonu, bardzo ważnego sterydu, którym się leczy m.in. stany zapalne, uczulenia i świąd.

Roślina włóknodajna

Roślina ta dostarcza włókien zwanych w handlu sizalem. Włókna te są bardzo wytrzymałe na rozerwanie i używane są do produkcji lin, mat, worków, papieru, tarcz do gry w Dart i innych wyrobów. Roślina jest odporna na suszę (magazynuje zapasy wody w liściach) i dlatego uprawia się ją głównie na obszarach okresowo suchych. Początkowo uprawiana była tylko w Meksyku, później jej uprawa rozprzestrzeniła się również na inne regiony: Brazylia, Afryka Wschodnia, Indonezja, Antyle, Wyspy Bahama.

Agawa sizalowa

Agawa sizalowa

Agawa parryi

Agawa parryi jest  gatunkiem byliny z rodziny agawowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej (północny Meksyk i południowo-wschodnie USA).

Występuje w kilku podgatunkach i odmianach. W górach Huachuca w południowej Arizonie występuje odmiana Agave parryi Engelm. subsp. parryi var. huachucensis (Baker) Little ex L. D. Benson o większych liściach (długość do 60 cm i szerokość do 20 cm) i oryginalnym ich układzie; najszersze liście występują na wierzchołku.

Pokrój

Ogólnym pokrojem przypomina inne agawy.

Liście

Typowa forma tworzy okrągłe rozety liściowe złożone z szerokich (do 15 cm), mięsistych, niebieskawozielonych i pokrytych woskiem liści o długości do 40 cm. Na brzegach tych liści z rzadka rozmieszczone są duże i silnie zagięte kolce. Niektóre liście nie mają kolców.

Kwiaty

Ze środka tej rozety liściowej wyrasta po wielu latach pęd o wysokości ok. 4,5 m z mocno rozgałęzionym kwiatostanem. Złożony jest z gęsto osadzonych, żółtych do ciemnoczerwonych kwiatów.

Zastosowanie

Działanie i zastosowanie lecznicze ma podobne jak agawa amerykańska.

Agawa parryi

Agawa parryi

Agawa ciemnozielona

Agawa ciemnozielona jest gatunkiem rośliny z rodziny agawowatych.

Pochodzi z Ameryki Środkowej, ze środkowego Meksyku.

Jest też w Meksyku uprawiana.

Ogólnym pokrojem przypomina inne agawy.

Pokrój

Agawa ciemnozielona to duża bylina osiągająca wysokość do 8 m.

Kwiaty

Kwiaty są zebrane w kandelabrowaty kwiatostan.

Liście

Mięsiste, lancetowate, brzegiem zdrewniałe, opatrzone są na szczycie i brzegu silnymi kolcami. Mają długość do 180 cm.

Zastosowanie

Ze słodkawego soku agawy ciemnozielonej zwanego aguamiel (dosłownie „woda miodowa”), pozyskiwanego z wycięcia pączków szczytowych i po poddaniu go fermentacji, produkuje się słaby napój alkoholowy, słynną pulque. Z tego względu potoczna nazwa tej agawy w Meksyku to maguey pulquero.

Agawa ciemnozielona

Agawa ciemnozielona

Agawa amerykańska

Agawa amerykańska jest gatunkiem roślin zielnych należących do rodziny agawowatych. Pochodzi z południowo-wschodniego i północnego Meksyku, jest uprawiana i zdziczała w krajach o cieplejszym klimacie (w Afryce, Australii, Nowej Zelandii,Makaronezji i w Europie nad Morzem Śródziemnym). W klimacie umiarkowanym uprawiana jako roślina doniczkowa.

W Polsce jest uprawiana jako roślina pokojowa. Wymaga dużo światła, powinna stać blisko południowego okna, a latem najlepiej rośnie wystawiona na balkon czy do ogrodu. W uprawie mieszkaniowej rośnie wolno, kwitnie rzadko, ale niektóre rośliny po kilkunastu latach uprawy mogą zakwitnąć (po przekwitnięciu zamierają). Temperatura pokojowa jest dla rośliny wystarczająca, zimą zaś najlepiej przenieść ją do chłodniejszego (5-10oC), ale dobrze oświetlonego pomieszczenia. Podczas lata podlewa się obficie, zimą rzadko. Ostre kolce na dużych liściach można obciąć, by nie raniły. Usuwa się też (nożyczkami) obeschłe liście. Nawozi się słabo, dwukrotnie w czasie sezonu wegetacyjnego. Rozmnaża się z sadzonek i odrostów korzeniowych, a także przez nasiona. Roślina rzadko jest atakowana przez szkodniki i choroby, zagrażają jej tylko miseczniki.

Pokrój

Największy gatunek wśród agaw. Tworzy znacznych rozmiarów rozetę liści bezłodygowych.

Łodyga

Krótka i mięsista. W czasie kwitnienia łodyga wydłuża się wynosząc kwiatostan na wysokość do 10 (14) m.

Kwiaty

Jak inne agawy, także i ten gatunek jest hapaksantem ? kwitnie tylko raz w swoim życiu, po czym zamiera. Ze środka rozety liściowej wyrasta podczas kwitnienia pęd zwieńczony kwiatostanem składającym się z tysięcy, żółtawych, 6-krotnych, rurkowatych i pachnących kwiatów. Kwiaty osiągają do 10 cm długości. Po przekwitnięciu z torebek nasiennych wysypują się nasiona i roślina ginie. Oprócz nasion zostaje po niej zwykle kilka lub kilkanaście mniejszych, potomnych rozet, które wcześniej wyrastają u podstawy rośliny.

Liście

Zebrane w rozetę liściową. Mięsiste, bardzo sztywne, włókniste, zakończone ostro kolcem. Także wzdłuż krawędzi uzbrojone w kolce. Przystosowane do gromadzenia wody na okres suszy. Pokryte są silnym nalotem woskowym, dlatego są niebieskawo- lub szarozielone (u odmian ozdobnych z podłużnymi, jasnymi pasami), Osiągają długość od 1 do 2,3 m, szerokość 12-30 cm i grubość do 8 cm. Młode liście stojące pionowo, starsze wyginają się w kształcie litery S. Na pędzie kwiatostanowym wykształcają się liście łuskowate.

Owoce

Pękające trzema klapkami, podłużne torebki, z licznymi nasionami.

Zastosowanie

Kwiatostan zawiera dużo cukrów i witamin. Meksykanie wytwarzają z niego alkohol zwany pulque, który jest ich napojem narodowym. Napój ten wytwarza się jeszcze z kilku innych gatunków agaw.

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski: liście, sok. Zawiera witaminy, kwasy organiczne, składniki mineralne.
Działanie i zastosowanie: okłady z liści stosowane są jako środek uśmierzający bóle reumatyczne. Natomiast wyciśnięty z nich sok używany jest w leczeniu zatruć pokarmowych, zaś nalewka alkoholowa to łagodny środek przeczyszczający, stosowany także w niestrawności i wzdęciach, a pomocniczo również w żółtaczce i czerwonce.

Roślina ozdobna

Agawa amerykańska jest uprawiana na całym świecie, także jako roślina doniczkowa.

Roślina włóknodajna

Agawa amerykańska to przede wszystkim roślina włóknodajna. Otrzymywane z niej powrozy i sieci są bardzo mocne. Włókna służą również do wyrobu worków, mat, a resztki roślinne wykorzystywane są do produkcji papieru. Pod względem jakości ustępujesizalowi ? włóknom agawy sizalowej.
Agawa amerykańska

Agawa amerykańska