Lubczyk ogrodowy

Nazwy ludowe: lubiśnik lekarski, korzeń, łakotne ziele, mleczeń.

Lubczyk ogrodowy jest gatunkiem byliny należącym do rodziny selerowatych. Jest jedynym przedstawicielem rodzaju lubczyk. Pochodzi z Afganistanu i Iranu, rozprzestrzenił się też gdzieniegdzie poza obszarem swojego rodzimego występowania. Jest uprawiany w wielu rejonach świata (również w Polsce), czasami (rzadko) dziczejący.

Łodyga

Wzniesiona, naga, prosta, delikatnie rowkowana, wewnątrz pusta o wysokości 0,5 ? 1,5 metra, słabo i tylko w górnej części rozgałęziona. Pod ziemią roślina posiada grube kłącze.

Kwiaty

Pięciokrotne, bladożółte, drobne, zebrane w wieloszypułkowe baldachy szczytowe. Kwitnie w lipcu i sierpniu.

Liście

Połyskujące, duże, ciemnozielone, podwójnie lub pojedynczo pierzaste, o listkach jajowatych lub wydłużonych, często ostro wcinanych.

Owoc

Podwójna rozłupnia, spłaszczona i wyraźnie żeberkowa.

Zastosowanie

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski: korzeń (Radix Levistici) zawiera przede wszystkim olejek lotny (terpeinol, estry, kwas octowy, kwas walerianowy), skrobię w dużych ilościach, cukry, żywice,kumarynę, kwasy organiczne, związki ftalidowe (pochodne kwasu ftalowego ? butyloftalidy), kumaryny i furanokumaryny (m.in. bergapten i psolaren), kwasy polifenolowe (m.in.kwas kawowy i chlorogenowy), fitosterole. Odwar korzenia lubczyku wykorzystywany jest w przypadku nieżytów dróg moczowych i niewydolności nerek. Przetwory z lubczyku łagodzą też bóle menstruacyjne i działają moczopędnie.

Zbiór i suszenie: surowiec zbiera się jesienią w drugim i trzecim roku wegetacji. Po oczyszczeniu kroi się podłużnie i suszy w temperaturze do 35 stopni.

Działanie: moczopędne, wiatropędne i wykrztuśne. Polecany w chorobach dróg moczowych oraz schorzeniach przebiegających ze zmniejszeniem wydalania moczu. W medycynie ludowej stosowany w nieżytach górnych dróg oddechowych jako środek wykrztuśny, jako lek pobudzający krwawienie miesiączkowe, a także zwiększający pobudliwość seksualną.

Roślina uprawna

Lubczyk ogrodowy od dawna był używany jako aromatyczna przyprawa u ludów południowo ? europejskich i hodowany w ogrodach starożytnej Grecji i Rzymie. Jego uprawę rozpowszechnili w średniowieczu benedyktyni, którzy uprawiali go w swoich ogrodach. Obecnie w Polsce jest często uprawiany w ogrodach lub na większą skalę w celach przemysłowych.

Sztuka kulinarna

Aktualnie wchodzi w skład wielu mieszanek ziołowych, przyprawy „Maggi”, różnorodnych kostek bulionowych i zup błyskawicznych. W Anglii rozdrobnione nasiona dodawano do wypieku chleba, w niektórych krajach bywa używany do parzenia słodkiej herbaty z miodem. Wytwarzana jest też przy jego użyciu nalewka zwana kordiałem.

Roślina kosmetyczna

Olejek lubczykowy stosowany jest w niektórych kompozycjach perfum. Korzeń może byc używany jako dodatek do kąpieli.

Lubczyk ogrodowy

Lubczyk ogrodowy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *