Jest to gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego: Europa Południowa, Egipt, Izrael, Turcja. Rozprzestrzenił się jako uciekinier z upraw w wielu rejonach świata. W Polsce roślina uprawna, czasami zdziczała (ergazjofigofit).

Ostropest plamisty to roślina jednoroczna. W Polsce zdziczałe formy spotyka się w ogrodach, nieużytkach, ugorach oraz w zbiorowiskach ruderalnych i synantropijnych. Kwiaty zapylane są przez owady. Kwitnie od lipca do sierpnia.

 

Pokrój

Roślina jednoroczna, swoim wyglądem bardzo podobna do ostów.

Kwiaty

Zebrane w kwiatostany ? duże koszyczki (4-5 cm długości) wyrastające na szczycie łodyg. Koszyczki okryte są grubymi, skórzastymi i odgiętymi kolcami. Kwiaty o purpurowej barwie.

Łodyga

Gruba, prosta, wzniesiona, górą rozgałęziająca się. Osiąga wysokość do 2 m.

Liście

Szerokoeliptyczne lub odwrotnie jajowate, bezogonkowe, obejmujące swoją nasadą łodygę, zatokowo klapowane, białoplamiste. Brzegi mają silnie kolczaste.

Owoc

Niełupka z puchem kielichowym ponad dwukrotnie dłuższym od owocu.

Zastosowanie

Roślina uprawna

Ostropest plamisty jest uprawiany dla potrzeb przemysłu farmakologicznego (zioło) oraz jako roślina ozdobna.

Sztuka kulinarna

Z dolnych liści rośliny można przyrządzać zdrowe sałatki.

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski: owoce, zawierające do 2-3% sylimaryny, która jest silnym przeciwutleniaczem. Wytwarza się z nich m.in. lek Sylimarol (w postaci pastylek). Można też samodzielnie sporządzać z nich odwar lub nalewkę. Lek ten ma zastosowanie zarówno profilaktycznie (np. podaje się go ludziom pracującym w oparach substancji chemicznych i napromieniowaniu), jak i lecznicze ? przy marskości wątroby, stłuszczeniu wątroby, nieżytach dróg żółciowych, kamicy żółciowej, po żółtaczce, w trakcie leczenianowotworów. Jest nieszkodliwy nawet dla kobiet ciężarnych i karmiących.

Zbiór i suszenie: zrywa się owoce po przekwitnięciu i suszy.

Działanie: przeciwzapalne, stymulujące regenerację i wytwarzanie nowych komórek wątroby, a przede wszystkim odtruwające. Chroni wątrobę przed licznymi truciznami, m.in. takimi, jak: alkohol, dwusiarczek węgla, pestycydy, a nawet truciznami muchomora sromotnikowego.

Interakcje: Hamuje aktywność CYP i innych enzymów. Prowadzi to do osłabienia działania takich leków jaki metronidazol (o 50%) i indinowir (nieznacznie).