Inne nazwy: sokora, jasiokor, sokorzyna, topola nadwiślańska.

Jest to gatunek drzewa z rodziny wierzbowatych (Salicaceae). W Polsce występuje dziko, czasami jest sadzona.

Topola czarna występuje na terenie środkowej, zachodniej i południowej Europy, środkowej Azji, zachodniej Syberii i północnej Afryki. W Polsce występuje na całym obszarze, z wyjątkiem Pomorza Zachodniego i północno-wschodnich rejonów, gdyż przez Polskę przebiega północna granica jej zasięgu.

Topola ta jest krótkowieczna ? żyje do 150 lat. Rośnie szybko, ale wolniej od mieszańców z gatunkami północnoamerykańskimi. Kwitnie pod koniec marca lub w kwietniu, przed rozwojem liści. Nasiona dojrzewają w maju, są lekkie, roznoszone przez wiatr. Rozmnaża się także przez odrosty korzeniowe i zdrewniałe sadzonki. Z korzeni zasypanych piaskiem wyrastają korzenie przybyszowe. Siedlisko: aluwia rzeczne, preferuje stanowiska zalewowe i lasy łęgowe, o glebach piaszczystych, ale bogatych w składniki pokarmowe. Roślina światłolubna. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Popletum albae.

 

Pokrój

Dorasta do 30 m wysokości. Drzewo z szeroką, kopulastą lub stożkową koroną. Pień na starszych okazach przeważnie z guzowatymi naroślami oraz cienkimi gałązkami z tzw. pączków śpiących.

Pędy

Gałązki jasnożółte do szarożółtawych. Młode gałązki nie posiadają listwek korkowych. Kora ciemnobrunatna, na starszych egzemplarzach prawie czarna, głęboko spękana.

Liście

Pąki podługowatojajowate, stożkowe, duże do ok. 1,4 cm. Liście długości 5-12 cm, jajowatorombowate, do trójkątnych, u nasady słabo sercowate, zaostrzone, brzegiem karbowano-piłkowane. Gdy są młode, mają zielono-czerwonawy kolor, z czasem robią się ciemnozielone, z mocnym połyskiem, spodem jasnozielone, matowe. Ogonki liściowe spłaszczone prostopadle względem blaszki liściowej, dość długie, u nasady blaszek brak gruczołków (cechy klasyfikacyjne).

Kwiaty

U nasady objęte kubkowatym wyrostkiem, dwupienne, zebrane w kotki. Przysadki kwiatowe czerwone, porozcinane. Pylniki pręcików czerwone, znamiona słupków żółte.

Owoce

Torebka pękająca 2 klapami. Nasiona opatrzone puchem.

Zastosowanie

Drewno

Drewno jest miękkie i lekkie. Ma jasnobrązową twardziel i żółtobiały biel. Jest wykorzystywane jako surowiec do wyrobu celulozy i sklejki. W uprawach gospodarczych zastępuje ją bardziej opłacalna topola kanadyjska, mieszaniec otrzymany ze skrzyżowania topoli czarnej z topolą amerykańską. Na topoli czarnej rozwija się kilka gatunków motyli nocnych.

Roślina ozdobna

Topola czarna jest używana głównie do nasadzeń parkowych i krajobrazowych. Przez skrzyżowanie różnych gatunków uzyskano wiele mieszańców.

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski: zebrane wczesną wiosną pączki (Gemmae Populi). Zawierają glikozydy fenolowe ( m.in. salicyna, populina), olejki eteryczne, garbniki, żywice, sole mineralne, flawonoidy.

Działanie: moczopędne, słabo napotne, przeciwgorączkowe. Obniża poziom mocznika i innych szkodliwych metabolitów w organizmie. Podobne działanie mają również pączki topoli białej, balsamicznej i osiki. 

Topola czarna