Chmiel jest rośliną pnącą i zwisającą dookoła drzew i krzewów. Jego pędy mają nieraz po kilkanaście metrów długości. Kwitnie od lipca do września. Owocostanem są jasnozielone ?szyszki”, żółknące i brunatniejące w miarę dojrzewania. Na łuskach szyszek widoczne są małe, żółtoczerwone gruczoły. Występuje w stanie dzikim w wilgotnych zaroślach i wilgotnych lasach w Europie, na Syberii i w Ameryce Północnej. Najczęściej uprawiany jest w ogrodach lub też na skalę przemysłową do wyrobu piwa. Rozmnażany jest na wiosnę z korzeni. Szyszki chmielu zbiera się po zupełnym dojrzeniu, gdy mają barwę żółtozielonkawą. Suszyć szyszki należy szybko, w cieniu, rozłożone cienką warstwą, w miejscach suchych i przewiewnych. Po wysuszeniu odsiewa się pył (żółtoczerwone gruczoły). Szyszki przechowywać należy w naczyniach szczelnie zamkniętych.

Chmiel zwyczajny

Właściwości lecznicze

Surowcem są dojrzałe owocostany chmielu (tzw. szyszki chmielowe) i gruczoły wydzielnicze, otarte z powierzchni szyszek.

Postacie leku

Napar z dodatkiem kozłka – szyszek chmielowych i korzenia kozłka po łyżce do herbaty zalać szklanką wrzątku. Zagotować, a następnie odcedzić. Pić 1?2 razy dziennie po szklance naparu. Bardzo dobre działanie uspokajające mają kąpiele z dodatkiem szyszek chmielowych.
Napar z szyszek chmielowych – łyżeczkę do herbaty szyszek chmielowych zalać szklanką wrzątku, pozostawić 10 minut pod przykryciem. Pić 2?3 razy dziennie po szklance naparu.
Chmiel służy do produkcji piwa oraz ma zastosowanie w wikliniarstwie (łodygi).Duże znaczenie miał u ludu polskiego w obrzędach weselnych. Często występuje w pieśniach ludowych, a działaniu jego przypisywano moce miłosne i tajemne.

Skład chemiczny i działanie

Szyszki zawierają olejek lotny (humułen, myrcen, farnezan), mieszaninę żywic (humulon, lupulon), flawonoidy, garbniki, cholinę, pochodne purynowe. W gruczołach występuje olejek lotny, żywica, woski i związki tłuszczowe. Chmiel działa uspokajająco, antyseptycznie, łagodzi zaburzenia trawienia ? nadmierną fermentację jelitową, odbijanie itp. objawy, zmniejsza popęd płciowy.

Zastosowanie

Zalecany głównie jako środek uspokajający w stanach wyczerpania nerwowego, w nadmiernej pobudliwości nerwowej, w bezsenności, ogólnym osłabieniu, w nadmiernej pobudliwości płciowej. W wielu przypadkach lupulina jest skuteczniejsza od waleriany. Jej działanie określane jest często jako hipnotyczne. Po podaniu doustnym lupulina wzmaga wydzielanie soku żołądkowego. Ważne jest jej działanie bakteriostatyczne i bakteriobójcze (zaburzenia trawienia).