Jeżeli podzieliłoby się ogród w płaszczyźnie poziomej, można byłoby wyodrębnić kilka warstw: okrywa, warstwa dolna, warstwa środkowa, warstwa górna (podobnie jak rozróżnia się piętra lasu).
Okrywa – jest to powierzchnia trawnika, bez której żaden ogród nie może się obejść. Daje ona wrażenie porządku, spokoju, umiaru. Trawnik łączy wszystkie pozostałe warstwy ogrodu. Jest pierwszym elementem, który nas cieszy zaraz po założeniu ogrodu, ponieważ inne warstwy, a zwłaszcza roślinność drzewiasta, ukażą się w pełnej krasie dopiero w następnych latach. W projekcie ogrodu najeży więc najpierw naszkicować usytuowanie trawników, które będą zajmować ważne jego części, a przede wszystkim powinny znajdować się w najbliższym otoczeniu domu. Trzeba starać się umieścić je w pełnym słońcu. Trawniki muszą być starannie utrzymane i regularnie pielęgnowane. Ładny trawnik wy-maga, w porównaniu z innymi roślinami w ogrodzie, znacznej pracy. Ale wystarczy za-opatrzyć się w dobrą kosiarkę do strzyżenia trawników, lekką i wydajną, to praca stanie się przyjemną gimnastyką. Nie bez powodu twierdzi się, że jakość trawnika zależy w dużej mierze od zastosowanej kosiarki.
Warstwa dolna jest złożona przede wszystkim z kwiatów. Dzięki żywym barwom wnoszą one do ogrodu wesoły nastrój. Porównując ogród z domem można powiedzieć, że kwiaty są odpowiednikiem artystycznych wyrobów ze szkła i porcelany, książek, obrazów, jednym słowem ? tego wszystkiego, co upiększa urządzenia czysto użytkowe i nadaje im indywidualny charakter. Do warstwy dolnej należą zwłaszcza rośliny skalne, rośliny kobiercowe, rośliny obwódkowe, niskie trawy ozdobne, rośliny cebulowe, rośliny wodne i kwiaty miejsc wilgotnych. Ich rozmieszczenie planuje się na końcu, gdyż rozwijając się nie zajmują szerokich przestrzeni, a przy tym nie są trwałe. Warstwa ta jest konieczna w każdym ogrodzie ozdobnym, ale trzeba pamiętać, że wymaga ona dużo pracy. Znajdują się w niej liczne gatunki kwiatów: wieloletnie i jednoroczne, o małych potrzebach lub ? przeciwnie ? bardzo wymagające, bardziej lub mniej rozprzestrzeniające się itd. Aby naprawdę upiększały one ogród, należy liczyć się z prawami estetyki, zwłaszcza przy zestawieniu kolorów, a także łączeniu roślin różnych gatunków. Jednakże jeśli nawet zapomni się o tych zasadach, błąd jest łatwiejszy do naprawienia w tej warstwie niż w innych warstwach ogrodu.
Warstwa średnia jest na ogół utworzona przez najładniejsze i najbardziej atrakcyjne rośliny ogrodu. Służą one nie tylko do upiększania tego ostatniego, ale są bardzo często stosowane jako kwiaty cięte do dekoracji wnętrza domu lub miejsca pracy. Znajdują się w niej przede wszystkim róże, rośliny wieloletnie i kwiaty jednoroczne przeznaczone do cięcia, a także tulipany, mieczyki, dalie i rośliny pnące. Rozpatruje się, na trzecim miejscu, przy projektowaniu ogrodu ? po okrywie i warstwie górnej, co nie znaczy, że są one przeznaczone tylko do zapełniania luk. Można je rozmieszczać grupami (plamami), w miejscach dobrze nasłonecznionych i odpowiednio wyeksponowanych oraz zapewniających łatwy dostęp przy wykonywaniu zabiegów pielęgnacyjnych. Wymagają one dużo pracy, ponieważ ilościowo jest ich najwięcej w ogrodzie. Niektóre z nich powinny być każdego roku wykopane i przeniesione na inne miejsce. Warstwa ta obfituje w rodzaje i gatunki, z których można tworzyć przepiękne kolekcje. Konieczna jest tu umiejętność kojarzenia użytkowania z estetyką ? przy cięciu kwiatów trzeba uważać, aby nie zniszczyć piękna grypy, którą tworzą.
Warstwa górna jest utworzona przez ozdobne drzewa i krzewy. Jest to część absolutnie niezbędna w każdym ogrodzie i szkic jej powinien być zrobiony na początku projektowania. ?Dorosłe” drzewa i krzewy niełatwo się przyjmują, a więc jeśli posadzimy je w nieodpowiednim miejscu, trudno je będzie przesadzić gdzie indziej. Trzeba starać się też przewidzieć szybkość ich wzrostu oraz rozmiary, jakie mogą osiągnąć. Trzeba się również orientować, jakie drzewa lub krzewy dają większy efekt stojąc samotnie, a które lepiej posadzić w grupach. Skala wyboru jest tu znacznie mniejsza niż w warstwie średniej lub dolnej, niemniej jednak możliwości są dość duże. Rośliny posadzone na odpowiednim miejscu będą wymagały mniej intensywnego pielęgnowania, a utworzenie tej warstwy nadaje trwały charakter ogrodowi.
Podział roślin według omówionych warstw pozwala nam zestawić je w taki sposób, aby tworzyły całość, oraz tak, aby każdy element ogrodu był sam w sobie ładny i przyjemny. Każdy ma własne kryteria piękna i trudno dać w tej dziedzinie uniwersalną receptę. Najlepszym wzorem do naśladowania jest sama natura, która ofiarowuje nam krajobrazy o wyjątkowej różnorodności, z których każdy jest na swój sposób piękny. Czyż jest coś piękniejszego od kwitnącej łąki, od lasku brzozowego, od samotnej sosny na stromym zboczu góry, od strumyka, który płynie między skałami, od lustra wody otoczonego przez mchy i paprocie. Trochę tego piękna ogrodnik chce przenieść do swego królestwa. W tym celu należy używać naturalnych materiałów, stosować naturalne zestawienia i przejścia łagodne. Aby upiększyć swój ogród, nie należy szukać za każdą cenę różnych roślin niezwykłych, czy nawet egzotycznych, których efekt jest czasem wątpliwy i które wydają się często sztuczne w innym środowisku.
Trzeba też unikać decyzji świadczących o złym smaku projektanta. Kształtowanie ogrodu jest pracą artystyczną, dlatego podobnie jak w innych dziedzinach sztuki, możemy stworzyć dzieło wartościowe albo kicz lub inny ?wytwór” w złym guście.
Gust (upodobanie) ściśle zależy od indywidualnych cech danej osoby, można sobie go jednak w pewnym stopniu wyrobić. W tym wypadku warto obserwować naturę, układ niektórych słynnych dużych parków, przejrzeć pobieżnie zasady urządzania terenów zieleni i następnie zastosować wnioski z tych rozważań do swojego własnego ogrodu. Nawet stosując dokładnie te same zasady ogrodnik nadaje ogrodowi indywidualne piętno. Jeśli uda mu się połączyć piękno i funkcjonalność, będzie miał naprawdę nowoczesny ogród.