Rannik zimowy to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Występuje w stanie dzikim w Europie południowo-zachodniej i środkowej (Jugosławia, Bułgaria, Włochy) oraz w Azji zachodniej (Irak, Turcja). W Polsce jest uprawiany (rzadko), czasami dziczejący (efemerofit). Nazwa rośliny pochodzi od greckich słów: er ? wiosna, anthos ? kwiat i łacińskiego słowa hyems ? zima.

Bylina, geofit. Czasami, jako uciekinier z uprawy rośnie dziko w zaroślach i lasach. Roślina miododajna. Kwitnie od lutego do marca jako jedna z najwcześniej kwitnących roślin w klimacie umiarkowanym.

Rannik zimowy to roślina odporna na mróz, wymaga próchnicznej, przepuszczalnej ziemi o stałej wilgotności i odczynie zasadowym, stanowiska słonecznego lub półcienistego. Toleruje przesychanie podłoża jedynie w końcu wiosny i u progu lata. Ranniki są odporne na choroby i rzadko chorują.

Rozmnaża się przez nasiona wysiewane późną jesienią lub wczesną wiosną, ew. w maju tuż po zbiorze. Przez pierwsze dwa lata wskazana jest uprawa w pojemnikach, skąd po dwóch latach wydobywa się małe bulwy i wysadza na docelowe stanowisko. Rośliny uzyskane z nasion zakwitają po raz pierwszy po 3?4 latach. Można też dzielić bulwy. Bulwy sadzi się na głębokości ok. 6 cm w rozstawie co 8?10 cm. Przed wysadzeniem do gruntu bulwy powinny być moczone przez jedną dobę w ciepłej wodzie. W miejscu wieloletniej uprawy ranniki rozsiewają się i rozrastają z bulw, tak że z czasem tworzą rozległe skupiska.

Łodyga

Wyrasta z nieregularnej bulwy podziemnej. Może osiągnąć wysokość 5-15 cm, niekiedy jest czerwono nabiegła. Nierozgałęziona, zakończona jest pojedynczym kwiatem wspartym kryzą podsadek.

Kwiaty

Wyrastają na długich szypułkach i otoczone są tuż pod okwiatem okółek 3 dłoniasto podzielonych podsadekkwiatowych o długości ok. 2 cm. Okwiat kubeczkowatego kształtu osiąga od 2 do 4 cm średnicy. Zewnętrzne listki okwiatu są jaskrawożółte i osiągają do 22 mm długości i 11 mm szerokości. Listki wewnętrznego okółka są drobne, krótsze od pręcików. U nasady listków okwiatu znajdują się miodniki.

Liście

Asymilacyjne wyrastają z bulwy nad powierzchnię gruntu dopiero po przekwitnięciu. Zasychają w maju. Są długoogonkowe i osiągają do 10 cm wysokości. Blaszka liściowa ma do 5 cm średnicy i jest głęboko, dłoniasto podzielona.

Owoce

Mieszki osiągające 8?14 mm długości. Zawierają nasiona o średnicy ok. 2 mm.

Zastosowanie

Rannik zimowy to roślina ozdobna, uprawiana ze względu na swoją bardzo wczesną porę kwitnienia. Kwitnie długo, jeśli utrzymuje się niska temperatura, gdy temperatura podskoczy do kilkunastu stopni, natychmiast przekwita. Ranniki sadzone są zwykle w ogrodach skalnych oraz na wiosennych rabatach. Dobrze udają się także w pojemnikach. Zalecane są także do sadzenia pod drzewami i krzewami zrzucającymi liście na zimę. Dzięki ocienieniu gleba w takich miejscach wolniej przesycha, a w okresie kwitnienia ranniki mają odpowiednią ilość światła.