Kosatka kielichowa to gatunek rośliny z rodziny kosatkowatych (Tofieldiaceae). Występuje w środkowej Europie. W Polsce występuje głównie w Karpatach; w Tatrach, Pieninach, w Beskidzie Żywieckim. Na niżu tylko na rozproszonych stanowiskach w Wielkopolsce, na Nizinie Śląskiej i w północno-wschodniej części kraju.
Łąki, hale, skały, obszary wilgotne i torfowiska. W Tatrach występuje aż po piętro halne. Jest wapieniolubna, rośnie na glebach eutroficznych powstałych z wietrzenia skał węglanowych, o odczynie od 6,5-8,2 pH. Na poszczególnych stanowiskach występuje zazwyczaj w liczbie kilkunastu do kilkudziesięciu kęp.
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do lipca.
Liczba chromosomów 2n= 30.
Kosatka kielichowa to roślina trująca.
Na terenie Polski roślina objęta ścisłą ochroną gatunkową. W ostatnich czasach można było i nadal można zauważyć spadek liczby stanowisk. W opracowaniu Czerwona lista roślin i grzybów Polski roślina jest umieszczona w grupie gatunków narażonych na wyginięcie na izolowanych stanowiskach (kategoria zagrożenia [V]). Zagrożone są jej stanowiska na niżu z powodu osuszania i zaorywania podmokłych łąk oraz eksploatacji torfowisk.
- Wzniesiona, sztywna, o wysokości (wraz z kwiatostanem) 10?40 cm, naga. Pod ziemią wytwarza skośne kłącze, u nasady łodygi brunatne włókna obumarłych liści.
-
Kwiaty
- Zebrane w gęsty główkowaty lub kłosokształtny kwiatostan. Czasami (rzadko) kwiatostan wiechowato rozgałęzia się. Kwiaty wyrastają na krótkich szypułkach z kątów lancetowatego kształtu podsadek. U nasady kwiatka występuje mały 3-klapowy podkwiatek. Kwiaty mają żółtozielone lub białożółtawe działki okwiatu i słupek o 3 szyjkach.
Łodyga
- Odziomkowe równowąskie , o końcach stopniowo zaostrzonych, szerokości 2?5 mm, wyrastające w dwóch szeregach, nagie. Liście łodygowe szersze i krótsze, nieliczne, zmniejszające się ku górze..
Liście
- Torebka pękająca na szczycie.