Jest to gatunek drzewa należący do rodziny oliwkowatych. Występuje naturalnie na większości obszaru Europy i w Azji Zachodniej (Liban, Syria oraz Kaukaz i Zakaukazie). W Polsce jest pospolity na całym obszarze.
Początkowo rośnie szybko, w wieku ok. 100 lat przestaje rosnąć na wysokość, żyć może 300 lat. Kwiaty są jednopłciowe, albo obupłciowe, wiatropylne lub owadopylne, kwitną przed rozwojem liści ? od kwietnia do maja. Nasiona opadają z drzewa od późnej jesieni przez całą zimę. Muszą przeleżeć jeszcze rok w ziemi, zanim zaczną kiełkować. Drzewo zaczyna owocować dopiero w wieku 30-40 lat.Najliczniej występuje w wilgotnych lasach łęgowych oraz w górach, gdzie rośnie do 1000 m n.p.m. Siewki i młode rośliny wybitnie cieniolubne, duże drzewa są roślinami światłolubnymi. Wymagają głębokich, żyznych gleb. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Querco-Fagetea.
Pokrój
Jajowato stożkowa korona.
Pień
Często rozwidlony, osiąga wysokość do 30 m. Kora u młodych drzew gładka, jasnozielonkawo szara, u starszych spękana, szorstka, ciemnobrązowa.
Owoce
Jednonasienne podłużne, spłaszczone orzeszki ze skrzydełkiem umożliwiającym rozsiewanie przez wiatr.
Korzeń
Głęboki, palowy.
Drewno
Ciężkie, twarde i elastyczne z żółtawą bielą i jasną twardzielą.
Liście
Duże, nieparzystopierzaste, składające się z 9-15 listków. Listki są lancetowane, zaostrzone, nierówno piłkowane, siedzące z owłosionym głównym nerwem.
Kwiaty
Wyrastają z pąków bocznych zeszłorocznych pędów, tworząc wiechę.
Zastosowanie
Roślina lecznicza
Surowiec zielarski: kora i liście zawierają pochodne kumaryny.
Działanie: żółciopędne, moczopędne. W medycynie ludowej napary z liści używano jako środka przeczyszczającego i poprawiającego przemianę materii, a w mieszance z innymi ziołami wykorzystywano do leczenia reumatyzmu.
Roślina ozdobna
Sadzony jako drzewo użytkowe, czasami także w parkach jako roślina ozdobna.
Do karmienia papug ? pół dojrzałe nasiona można zamrażać. Jeszcze w zimie można zbierać z drzew nasiona. Najlepiej wieszać papugom całe gałęzie z nasionami.
Ma bardzo cenne drewno wykorzystywane w meblarstwie, do produkcji parkietów, części maszyn, przyrządów gimnastycznych, wioseł i innych.
Jesion wyniosły