Archiwa tagu: jesion

Jesion mannowy

Jest to gatunek drzewa z rodziny oliwkowatych. Występuje naturalnie na terenie Europy Południowej i Środkowej oraz w Azji Zachodniej (Liban, Syria, Turcja). Jest uprawiany w wielu krajach, również w Polsce.

Zastosowanie

Po nacięciu gałęzi wydobywać się zaczyna sok, który na wolnym powietrzu tworzy żółtobiaławe ziarenka zwane manną. Jest ona wykorzystywana w lecznictwie. Drewno wykorzystywane jest w stolarstwie i meblarstwie. Jest też uprawiany w parkach jako roślina ozdobna.

Pokrój

Krzew lub małe drzewo (w warunkach naturalnych dorasta do 20 m).

Kwiaty

Zebrane są w szczytowych wiechach.

Liście

Pierzaste, jajowate, na brzegach piłkowane.

Owoce

Na owoc składa się skrzydlak.
Jesion mannowy

Jesion mannowy

Jesion wyniosły

Jest to gatunek drzewa należący do rodziny oliwkowatych. Występuje naturalnie na większości obszaru Europy i w Azji Zachodniej (Liban, Syria oraz Kaukaz i Zakaukazie). W Polsce jest pospolity na całym obszarze.

Początkowo rośnie szybko, w wieku ok. 100 lat przestaje rosnąć na wysokość, żyć może 300 lat. Kwiaty są jednopłciowe, albo obupłciowe, wiatropylne lub owadopylne, kwitną przed rozwojem liści ? od kwietnia do maja. Nasiona opadają z drzewa od późnej jesieni przez całą zimę. Muszą przeleżeć jeszcze rok w ziemi, zanim zaczną kiełkować. Drzewo zaczyna owocować dopiero w wieku 30-40 lat.Najliczniej występuje w wilgotnych lasach łęgowych oraz w górach, gdzie rośnie do 1000 m n.p.m. Siewki i młode rośliny wybitnie cieniolubne, duże drzewa są roślinami światłolubnymi. Wymagają głębokich, żyznych gleb. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Querco-Fagetea.

Pokrój

Jajowato stożkowa korona.

Pień

Często rozwidlony, osiąga wysokość do 30 m. Kora u młodych drzew gładka, jasnozielonkawo szara, u starszych spękana, szorstka, ciemnobrązowa.

Owoce

Jednonasienne podłużne, spłaszczone orzeszki ze skrzydełkiem umożliwiającym rozsiewanie przez wiatr.

Korzeń

Głęboki, palowy.

Drewno

Ciężkie, twarde i elastyczne z żółtawą bielą i jasną twardzielą.

Liście

Duże, nieparzystopierzaste, składające się z 9-15 listków. Listki są lancetowane, zaostrzone, nierówno piłkowane, siedzące z owłosionym głównym nerwem.

Kwiaty

Wyrastają z pąków bocznych zeszłorocznych pędów, tworząc wiechę.

Zastosowanie

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski: kora i liście zawierają pochodne kumaryny.

Działanie: żółciopędne, moczopędne. W medycynie ludowej napary z liści używano jako środka przeczyszczającego i poprawiającego przemianę materii, a w mieszance z innymi ziołami wykorzystywano do leczenia reumatyzmu.

Roślina ozdobna

Sadzony jako drzewo użytkowe, czasami także w parkach jako roślina ozdobna.

Do karmienia papug ? pół dojrzałe nasiona można zamrażać. Jeszcze w zimie można zbierać z drzew nasiona. Najlepiej wieszać papugom całe gałęzie z nasionami.

Ma bardzo cenne drewno wykorzystywane w meblarstwie, do produkcji parkietów, części maszyn, przyrządów gimnastycznych, wioseł i innych.

Jesion wyniosły

Jesion wyniosły


 


Jesion pensylwański

Drzewo to jest czasami nazywane jesionem omszonym. Gatunek drzewa należący do rodziny oliwkowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej. W Polsce jest sadzony, czasami dziczeje i samorzutnie rozsiewa się w lasach położonych wzdłuż dróg, gdzie został nasadzony. Po rodzimym jesionie wyniosłym jest drugim co do częstości występowania gatunkiem jesionu w Polsce. Do Europy został sprowadzony w 1783 r., w Ogrodzie Botanicznym w Krakowie rósł już podobno w 1808 r.

Jesion pensylwański kwitnie przed rozwojem liści od kwietnia do maja. Jest wiatrosiewny. Liczba chromosomów 2n=46. W swoim naturalnym środowisku w Ameryce Północnej występuje głównie na żyznych i wilgotnych, a nawet podmokłych glebach, ale można go spotkać także na prerii.

Pokrój

Drzewo o wysokości zwykle do 20 m. Rekordowy osobnik w Cass County w stanie Minnesota ma 29 metrów wysokości. W Polsce nie przekracza 15 m wysokości. Ma szeroką, jednostronną koronę o zwisających pędach.

Kwiaty

Rozdzielnopłciowe, zebrane w wiechę.

Łodyga

Młode pędy mają szarobrunatny kolor, białe przetchlinki i są omszone. Pąki są brązowe.

Liście

Nieparzysto-pierzaście złożone z 5-9 podłużnie jajowatych i drobno piłkowanych listków o długości 9-14 cm. Na spodniej stronie są owłosione. Jesienią przebarwiają się na intensywnie żółty kolor.

Owoce

Oskrzydlone, eliptycznopodługowate orzeszki (skrzydlaki) o długości 5-7 cm i szerokości 0,5-1,2 cm. Skrzydełko jest znacznie dłuższe od orzeszka.

Odmiany

Zundert – Odmiana o szerokostożkowatej koronie polecana do nasadzeń w zieleni miejskiej i przy szerokich drogach.

Crispa –  Jest to nieduże drzewo (wysokość do 10 m) o bardzo zagęszczonych pędach z krótkimi międzywęźlami, uprawiane jako roślina ozdobna. Liście mają długość do 15 cm, są gęsto ułożone, skrzywione względem głównej osi i kędzierzawe. Jesienią przebarwiają się na żółto i szybko opadają. Odmiana ta została wyhodowana przez polskiego ogrodnika F. Różyńskiego z Podzamcza.

Zastosowanie

Drewno jest trwałe, mocne, dość lekkie, ustępuje nieco wartością drewnu jesionu amerykańskiego.
W Polsce typowe formy są sadzone w parkach i przy drogach. Nadaje się głównie do nasadzeń krajobrazowych. Jest całkowicie odporny na mróz. Istnieją też odmiany ozdobne.
Jesion pensylwański

Jesion pensylwański