Archiwa tagu: czyściec

Czyściec leśny

Czyściec leśny jest  gatunkiem rośliny z rodziny jasnotowatych.

Jest rośliną trującą.

Występuje na terenie Europy oraz obszarach Azji o umiarkowanym klimacie.

W Polsce jest pospolity na całym niżu i w niższych położeniach górskich.

Rośnie przeważnie na obszarach o klimacie oceanicznym i suboceanicznym.

Gatunek azotolubny, preferuje gleby świeże.

Występuje w górskich olszynach, lasach dębowo-grabowych i buczynach.

Jest to bylina, hemikryptofit.

Kwitnie od czerwca do września.

Kwiaty są wyraźnie przedprątne i zapylane przez owady, które roślina zwabia intensywną barwą kwiatów.

Pokrój

Czyściec leśny to roślina o wysokości do 1 m, ma nieprzyjemny zapach.

Łodyga

Rozgałęziona, czasem pojedyncza, prosto wzniesiona lub podnosząca się. Miękko owłosiona, w górnej części pokryta gruczołkami. Posiada pełzające kłącze oraz długie, podziemne rozłogi.

Kwiaty

Zebrane w grona na szczytach łodyg, złożone z 4?6 nibyokółków, osadzonych w kątach zielonych, równowąskich podsadek. Kwiaty ciemnokarminowe lub czerwonofioletowe. Kielich dzwonkowaty, o 5 ząbkach i 10 nerwach pokrytych gruczołkami. Korona dwuwargowa, górna warga niepodzielna, dwukrotnie krótsza od dolnej. Dolna warga złożona z trzech zaokrąglonych klap. Wewnątrz korony pojedynczy słupek z dwudzielnym znamieniem i 4 dwusilne pręciki.

Liście

Ogonkowe, ułożone nakrzyżlegle. Blaszka liściowa sercowata, zaostrzona, o grubo piłkowanym brzegu, obustronnie owłosiona.

Owoce

Gładkie, trójkanciaste rozłupki, długości do 2 mm.

Rozsiewane są przez wiatr i zwierzęta.

Czyściec leśny

Czyściec leśny

Bukwica zwyczajna

Inne nazwy: bukwica lekarska, czyściec lekarski

Bukwica zwyczajna to gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Labiateae). Występuje w Afryce Północnej (Algieria, Maroko, Tunezja), w całej niemal Europie oraz na obszarach Azji o umiarkowanym klimacie (Zachodnia Syberia, Turcja, Kaukaz). W Polsce jest średnio pospolity.

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do września, pojedyncze okazy również w październiku. Rośnie w świetlistych lasach i zaroślach, na miedzach, murawach i łąkach. W górach występuje po regiel dolny. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Molinion caeruleae.

Łodyga

Wzniesiona, czterokanciasta, na ogół pojedyncza, owłosiona odstającymi włosami. Ma wysokość do 30?90 cm. Pod ziemią posiada krótkie, drewniejące kłącze, z którego każdej wiosny wyrasta część nadziemna, obumierająca wraz z nastaniem jesiennych mrozów.

Kwiaty

Na szczytach łodyg wyrastają kwiatostany w formie nibykłosów, zbudowane z wargowych jasnopurpurowych kwiatów. Kielich dzwonkowaty z długimi, szydlastymi włoskami, korona o długości 12?16 mm, w rurce korony wewnątrz brak pierścienia włosków. Pylniki bardzo wyraźnie rozchylone.

Liście

Podłużnie jajowate, tępo zakończone, u nasady sercowate, karbowane, krótkoogonowe lub siedzące.

Owoc

Rozłupnia.

Zastosowanie

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski: liście, ziele Herba Betonicae i kłącze. Zawiera m.in.: gorycze, betainę, cholinę, irodoid, śluz, olejek eterycznyoraz (wyłącznie w liściach) prowitaminę A i witaminę C, sole mineralne.

Działanie: odwar z kłącza to dobry środek wymiotny, mający również zastosowanie w leczeniu zaburzeń trawienia i biegunek.Napar z ziela (1 łyżeczkę do herbaty suszu zalać 1 szklanką wrzącej wody, parzyć pod przykryciem 15?20 minut, przecedzić i pić w razie potrzeby 3 razy dziennie po 1/2 szklanki) to środek regulujący proces trawienia, zalecany pomocniczo w leczeniu żółtaczki, a także i innych dolegliwości, m.in.: nadkwaśności, astmy, zapalenia płuc i oskrzeli, nieżytów górnych dróg oddechowych, a nawet gruźlicy. Ten sam napar uważany jest za skuteczny specyfik w kuracji gośćca, padaczki, nerwic wegetatywnych i uporczywych bólów głowy na tle reumatycznym, ale również i migrenowym. Wreszcie także chorób pęcherza moczowego i moczowodów, paraliżu, podagry.

Bukwica zwyczajna

Bukwica zwyczajna

Czyściec roczny

Czyściec roczny to gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych.

Roślina jednoroczna.

W Polsce kwitnie od czerwca do października.

Rośnie na polach, na terenie winnic oraz nieużytków.

W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Caucaliodion lappulae.

Występuje w środkowej i południowej Europie oraz na terenach Azji o klimacie umiarkowanym (Azja Zachodnia, Kaukaz, Syberia).

Zadomowiony w północnej Europie i na Wyspach Brytyjskich.

W Polsce w rozpowszechniona na niżu.

Ziele tej rośliny jest trujące.

Pokrój

Roślina jednoroczna, rozgałęziona o wysokości od 10 do 30 cm.

Kwiaty

Żółtawobiałe, skupione w nibyokółki po 4-6.

Łodyga

Wzniesiona, silnie rozgałęziona.

Liście

Ogonkowe, podługowato-lancetowate, prawie nagie, o długości od 2 do 6 cm.
Czyściec roczny

Czyściec roczny

Czyściec wełnisty

Jest to gatunek wieloletniej rośliny. Pochodzi z Azji Mniejszej, Kaukazu oraz Iranu. Jest uprawiany w wielu krajach świata.

Czyściec wełnisty to bylina, hemikryptofit. Jest miododajny. Nasiona roznoszone są przez wiatr (anemochoria) lub zwierzęta (endozoochoria).

Wymaga miejsc suchych, słonecznych (ewentualnie lekko półcienistych) i gleby gliniasto-piaszczystej, kamienistej. Nie potrzebuje silnego nawożenia i podlewania. Jest wystarczająco mrozoodporny (strefy mrozoodporności 5-10).

Pokrój

Bylina wysokości do 30?40 cm.

Kwiaty

Małe, niepozorne, purpurowo-fioletowe, o długości do 2 cm, dwuwargowe. Zebrane w kłos.

Łodyga

Pojedyncza, sztywna, pokryta włoskami zwróconymi do dołu. Posiada kłącze i bulwiaste rozłogi.

Liście

Ulistnienie nakrzyżległe. Liście są grube, miękkie, o kształcie podługowato ? eliptycznym. Pokryte są długim, gęstym, biało-szarym kutnerem. Liście utrzymują się przez całą zimę.

Owoce

Rozłupnia. Nasiona ciemnobrunatne i połyskujące.

Zastosowanie

Czyściec wełnisty to roślina ozdobna często uprawiana w ogrodach. Nadaje się do ogrodów skalnych, na obwódki ścieżek, jako roślina okrywowa. Może też być uprawiana w pojemnikach. Jej walorami ozdobnymi są srebrzyste, filcowate pędy. Doskonale kojarzy się w zestawieniu z innymi gatunkami roślin. Podczas zimnej i wilgotnej pogody staje się jednak brzydsza. Kwiaty dekoracyjne bywają jedynie w pierwszej fazie kwitnienia.

 

Czyściec wełnisty

Czyściec wełnisty