Brzoza brodawkowata jest drzewem dużym o gałęziach zwisających ? rośnie na glebach suchych i piaszczystych; brzoza omszona ? jest mniejsza, gałęzie ma wzniesione i spotykana jest raczej na glebach wilgotnych, nad brzegami strumieni i na torfowiskach. Charakterystyczne są również różnice w wyglądzie liści: u brzozy omszonej liście są mniejsze, okrąglejsze, grubsze i owłosione na spodniej stronie. Obydwa gatunki dostarczają identyczny w działaniu surowiec. Porą zbioru młodych, lepkich jeszcze liści jest wczesna wiosna, pączków ? zima lub przedwiośnie. Suszyć należy liście rozpostarte cienką warstwą w temp. około 35°, bez przewracania. Podobnie postępujemy z pączkami.

Brzoza brodawkowata

Właściwości lecznicze

Surowcem leczniczym są liście i pączki.

Postacie leku

Napar z liści – łyżkę stołową liści brzozy zalać szklanką wrzątku. Trzymać pod przykryciem 5 minut i odcedzić. Pić 2 razy dziennie po szklance naparu.
Napar z dodatkiem bzu – liści brzozy ? łyżkę stołową i kwiatów bzu czarnego ? łyżeczkę do herbaty, przyrządzić i stosować jak wyżej (napotny).
Napar z pączków – pączków brzozy ? łyżkę stołową, przyrządzić i stosować jak wyżej.
Sok z brzozy utrwalony spirytusem: 40?50 kropli w szklance wody pić 3?4 razy dziennie.

Skład chemiczny i działanie

Saponiny (betulina), flawonoidy (hyperozyd), witamina C, żywice, garbniki, olejek lotny, sole mineralne. Działa moczopędnie, żółciopędnie, napotnie oraz jest źródłem witaminy C. W celu uzyskania efektu moczopędnego stosuje się przede wszystkim liście.

Zastosowanie

W schorzeniach nerek: w kamicy nerkowej i w skazie moczanowej. Nie drażni nerek, a nawet ogranicza wydalanie białka z moczem w niektórych chorobach. Naparu z pączków można używać w schorzeniach dróg żółciowych (pobudzają wydzielanie żółci) i w białkomoczu. Brzoza działa również łagodnie napotnie. Z pni brzozy można na wiosnę otrzymać sok, szczególnie polecany w kamicy nerkowej i pęcherzowej oraz jako lek ogólnie wzmacniający.