Rokitnik zwyczajny
ulrich
21 kwietnia 2011
Drzewa i krzewy, Rośliny lecznicze, Rośliny ozdobne
pospolity, rokitnik, rokitnik pospolity, rokitnik zwyczajny, rokitnik zwyczajny działanie, rokitnik zwyczajny kwiaty, rokitnik zwyczajny liście, rokitnik zwyczajny opis, rokitnik zwyczajny owoce, rokitnik zwyczajny pokrój, rokitnik zwyczajny uprawa, rokitnik zwyczajny wygląd, rokitnik zwyczajny występowanie, rokitnik zwyczajny zastosowanie, rokitnik zwyczajny zdjęcie, rokitnik zwyczajny łodyga, zwyczajny
Inna nazwa: rokitnik pospolity
Rokitnik zwyczajny to gatunek rośliny z rodziny oliwnikowatych(Elaeagnaceae). Nazywany bywa także rosyjskim ananasem. Występuje w Europie i Azji, aż po Chiny, głównie wzdłuż wybrzeży morskich. W Polsce naturalne jego stanowiska znajdują się tylko nad wybrzeżem Bałtyku po ujście Wisły na wschodzie. Zdziczałe formy rosną również w Pieninach i w rejonach upraw, zwykle w obrębie obszarów zurbanizowanych. Często sadzony, jako roślina ozdobna oraz w celu umocnienia skarp.
Roślina objęta ochroną gatunkową. Zagrożeniem dla niej jest zacienianie jej stanowisk przez wyższe drzewa w wyniku naturalnej sukcesji ekologicznej. Niektóre jej stanowiska ulegają zniszczeniu w wyniku eksploatacji kredy
W Polsce rośnie nad Bałtykiem na wydmach i na klifach, tworząc tam gęste zarośla. Ma niewielkie wymagania glebowe, może rosnąć na piaszczystych glebach. Jest odporny na mróz i suszę, niezbyt silne zasolenie gleby, dobrze znosi zanieczyszczenie powietrza. Na północ jego zasięg sięga aż do 68 stopnia szerokości geograficznej. Jest rośliną światłolubną i kwasolubną. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych podgat. Hippophae rhamnoides subsp. maritima jest gatunkiem charakterystycznym dla All. Salicion arenarieae.
Roślina wieloletnia, nanofanerofit. Wszystkie kwiaty są drobne i zakwitają przed rozwojem liści ? od marca do maja. Roślina jest wiatropylna. Owoce utrzymują się na roślinie przez całą zimę, aż do wiosny.
Liczba chromosomów 2n = 24.
Jako jedna z niewielu roślin zawiera witaminę B12, na której niedobór mogą cierpieć weganie.
Pokrój
Silnie rozgałęziony krzew (rzadko jest niskim drzewem), osiągający wysokość do 6 m. Wyglądem przypomina krzaczaste gatunki wierzb. Rośnie powoli, po 4 latach osiąga wysokość ok. 0,5 m.
Kwiaty
Jest rośliną dwupienną. Męskie kwiaty o żółtozielonej barwie występują w pęczkach po 2-5, żółte kwiaty żeńskie pojedynczo.
Łodyga
Młode pędy są zakończone ostrymi cierniami. Pączki jajowate, złocisto-miedzianego koloru. Młode gałązki koloru pączków, starsze srebrzystoszare. Pędy z cierniami tworzą boczne odgałęzienia w postaci cierni drugiego rzędu.
Liście
Lancetowate, wąskie i krótkoogonkowe, miękko, srebrzyście owłosione, z wierzchu szaro-zielone, pod spodem srebrzyste. Mają długość do 7 cm, brzegi lekko podwinięte.
Owoce
Pomarańczowe pestkowce, soczyste, aromatyczne, o charakterystycznym kwaśno cierpkim smaku. Zawierają bardzo dużo witamin. Są niesmaczne ? kwaśne (zawierają mało cukru) i wydzielają zapach, przez niektórych uważany za nieprzyjemny. Po przemarznięciu stają się słodkie. Miąższ owoców rokitnika powstaje ? inaczej niż u innych roślin z kielicha kwiatu.
Zastosowanie
Sztuka kulinarna
Z owoców można wykonywać dżemy, soki, przeciery. Zawiera dużo pektyn, umożliwiających zestalanie się przetworów. Co ciekawe, podczas gotowania witamina C nie ulega rozkładowi (jak w owocach innych roślin), gdyż rokitnik nie posiada enzymów rozkładających tę witaminę.
Roślina ozdobna
Walorem rokitnika są barwne owoce, srebrzyste liście i małe wymagania oraz odporność. Nadaje się na żywopłoty ? dobrze znosi cięcie i silnie krzewi się. Bywa też uprawiany dla owoców ? wykorzystywanych w celach spożywczych i leczniczych.
Roślina lecznicza
Surowiec zielarski: owoce są bogate w witaminy i mikroelementy: zawierają 2,4 razy więcej witaminy C niż czarna porzeczka, witaminy: E, F, K, P, kwas foliowy, prowitaminę A i D, antocyjany, flawonoidy, fosfolipidy, garbniki, nienasycone kwasy tłuszczowe oraz makro i mikroelementy, m.in. mangan, żelazo, bor.
Działanie: wzmacniające siły obronne organizmu, przeciwbólowe. Owoce stosuje się przy dolegliwościach żołądkowych, chorobach reumatycznych, przeziębieniach i chorobach skóry.
Maseczki kosmetyczne z owoców rokitnika poprawiają wygląd cery i opóźniają jej starzenie się.

Rokitnik zwyczajny