Goździk brodaty

Jest to gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny goździkowatych. Rośnie dziko w Azji na obszarze Chin i Korei Północnej oraz w środkowej, wschodniej i południowej Europie. W Polsce jest często uprawiany, czasami dziczeje (ergazjofigofit). W Europie zaczęto go uprawiać od XVI wieku. W języku angielskim kwiat ten znany jest jako Sweet William(słodki William) ale etymologia tej nazwy nie jest znana. Według różnych źródeł może się ona wywodzić od nazwiska arcybiskupaWilliama z Yorku, króla Williama Zdobywcy lub księcia Williama, diuka Cumberlandu. Według jeszcze innej teorii „william” jest zniekształconym francuskim słowem oilett (oczko).

Kwiaty przedprątne, kwitną od czerwca do września, zapylane przeważnie przez motyle.

Goździk brodaty uprawiany jest przeważnie z nasion. Nasiona wysiewa się do inspektu od maja do czerwca, siewki wymagają pikowania gdy mają 3?4 liście. Do gruntu wysadza się pod koniec lipca lub z początkiem sierpnia. Wymaga słonecznych stanowisk i gliniasto-piaszczystych gleb o stałej wilgotności.

Występuje w dwu podgatunkach:

• Dianthus barbatus subsp. barbatus (syn. Caryophyllus barbatus (L.) Moench)

– Dianthus barbatus L. subsp. barbatus var. barbatus ? występuje w Europie

– Dianthus barbatus L. subsp. barbatus var. asiaticus Nakai ? występuje w Chinach i północnej Korei

• Dianthus barbatus L. subsp. compactus (Kit.) Stoj. (syn. Dianthus compactus Kit.) ? występuje w Europie. Według niektórych ujęć taksonomicznych uważany jest za odrębny gatunek ? goździk skupiony.

Pokrój

Bylina tworząca luźne darnie o wysokości 30?70 cm.

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe. Liście eliptycznolancetowate, całobrzegie, ostro zakończone, bez przylistków, o szerokości 5?20 mm. Są jednonerwowe i zrośnięte nasadami.

Kwiaty

Zebrane po 5?30 w gęste, główkowate wierzchotki. Kwiaty są siedzące, lub wyrastają na krótkich szypułkach. Kielich sztywny, złożony z 5 zrośniętych działek, korona z 5 wolnych płatków ząbkowanych na szczycie. U typowego gatunku jest ona pojedyncza, czerwonego koloru, u odmian ogrodowych jest pełna w różnych odcieniach czerwieni, często wielobarwna. Wewnątrz kwiatu 1 słupek i 10 pręcików.

Owoc

Torebka otwierająca się 4-ząbkami. Nasiona miseczkowate.

Łodyga

Wzniesiona, prosta, naga, gruba i rozgałęziająca się.

Zastosowanie

Goździk brodaty uprawiany jest jako roślina ozdobna, zwykle na kwiat cięty lub na rabatach. W uprawie występują zazwyczaj odmiany ogrodowe, które powstały w wyniku skrzyżowania z goździkiem chińskim, goździkiem kartuzkiem i in. Cechują się one karłowatym wzrostem, większymi i bardziej kolorowymi kwiatami, niż u typowego gatunku. Kwiaty te często są wielobarwne, z plamkami na płatkach i plamą w środku. Uprawiane są jako rośliny dwuletnie.

Goździk brodaty