Grab pospolity

Inna nazwa: grab zwyczajny.

Jest to gatunek średniej wielkości drzewa liściastego z rodziny brzozowatych(Betulaceae). Występuje w Europie od Francji do Ukrainy. W Polsce częsty na całym niżu i w niższych położeniach górskich. Podczas holocenu, w okresach znacznego spadku liczby ludności, bywał gatunkiem dominującym w lasach.

Grab pospolity to roślina wieloletnia, megafanerofit. Kotki kwiatowe pojawiają się w maju wraz liśćmi. Owoce dojrzewają od września do października, rozsiewane są przez wiatr. Lubi świeże gleby wapienne, nie za suche, ale i nie podmokłe. Występowanie: lasy mieszane i liściaste. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Carpinion, Ass. Stellario-Carpinetum i gatunek wyróżniający dla Ass. Aceri-Tiletum. Liczba chromosomów 2n= 64. Należy do najbardziej odpornych na zacienienie drzew występujących w Europie Środkowej.

Pokrój

Drzewo dorastające do 25 m z gęstą, miotlastą koroną, silnie zagęszczoną, szeroką i wysoką.

Kora

Ciemna, ziemista z siatkowatym wzorem, zwykle o falistej powierzchni. Gałązki giętkie z jasnymi kropkami (przetchlinki), młode nieco owłosione.

Pąki

Pączki liściowe są ostro zakończone, przylegają skośnie do pędów i pokryte są łuskami; górą jasnobrązowe, dołem zielone. Pąki kwiatowe są większe od liściowych.

Kwiat

Roślina jednopienna, ale o kwiatach jednopłciowych. Kwiaty żeńskie są niepozorne i tworzą luźne, wzniesione kłosy, kwiaty męskie wyrastają na szczycie gałązek i tworzą kotki o długości 3,5-5 cm.

Liście

Ulistnienie skrętoległe, liście pojedyncze, podwójnie piłkowane, nerwy spodem omszone. Ogonek ok. 1,5 cm, eliptyczna lub jajowata blaszka liściowa charakterystycznie harmonijkowato pofałdowana o dł. 5-10 cm i szer. do 6 cm. Jesienią liście przebarwiają się na żółty kolor.

Owoc

Jednonasienne orzeszki o trójklapowej okrywie służącej jako organ lotny.

Zastosowanie

Drewno

Drewno grabu jest beztwardzielowe, twarde, ciężkie, sprężyste i trudne w obróbce, wykorzystywane na opał. Ma dużą wartość opałową ? jedną z największych wśród naszych drzew. Dawniej ze względu na twardość robiono z niego m.in. koła młyńskie, a z gałęzi ? klatki dla ptaków.

Roślina ozdobna

Grab pospolity stosowany jest na żywopłoty. Charakterystyczną cechą tego gatunku jest skłonność do wytwarzania odrośli korzeniowych, co wykorzystuje się w ogrodnictwie do zagęszczania żywopłotów. Doskonale znosi cięcie. Grab czasami sadzony w jest parkach, nadaje się także na bonsai.