Szczyr trwały to gatunek byliny należący do rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). Występuje w północnej, środkowej, wschodniej i południowej Europie, w Azji Zachodniej i na Kaukazie oraz w północnej Afryce. Północna granica jego zasięgu biegnie przez Irlandię, Szkocję, południową Norwegię i środek Szwecji, południowa przez Hiszpanię, Sycylię, Półwysep Bałkański,południową Rosję, Kaukaz i Persję. Jako gatunek zawleczony występuje także w Australii W Polsce roślina dość pospolita od niżu po niższe położenia górskie.

Roślina trująca: spożycie większych ilości powoduje ospałość, wymioty i biegunkę.

Bylina, geofit. Kwitnie od kwietnia do maja. Dawniej uważano, że jest wiatropylna, później jednak zobserwowano, że zapylana jest przez drobne muszki, które czasami siadają na jej pręcikach. Nasiona posiadają elajosom i rozsiewane są przez mrówki. Siedlisko: lasy liściaste, zarośla. Roślina azotolubna, wymagająca świeżych, głębokich gleb. W lasach bukowych jest uważana za roślinę wskaźnikową gleb próchnicznych. W górach występuje częściej na podłożu wapiennym. Gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Fagetalia.

Szczyr trwały ma właściwości lecznicze.

Łodyga

Wzniesiona, czterokanciasta z dwoma ostrymi kantami, nierozgałęziona, naga lub tylko słabo owłosiona. U nasady pokryta łuskami. Osiąga wysokość 10-40 cm.

Kwiaty

Roślina dwupienna. Niepozorne zielone kwiaty zebrane w niewielki, przerywany kwiatostan na szczycie łodygi. Kwiaty posiadają okwiat. Kwiaty męskie tworzą kwiatostany złożone ? są to kłębiki kwiatowe zebrane w luźne grona. Pojedynczy kwiat męski składa się z 3-4 listków okrywy i 9-12 pręcików. Kwiaty żeńskie wyrastają po 1-2 na długich szypułkach z kątów liści. Mają 2-krotny słupek z dwoma znamionami i 3 listki okrywy. Ponadto w kwiatach żeńskich występuje szczątkowy pręcik, tzw. prątniczek.

Liście

Podługowato-jajowate do eliptycznych, o długości 2-3 razy większej od szerokości, o zwężonych nasadach i karbowano ząbkowanych brzegach. Są nagie lub przylegająco owłosione i mają niewielkie przylistki (długość ok. 2 mm). Ulistnienie naprzeciwlegle.

Owoc

Biszkoptowatego kształtu torebka pokryta szczecinami o długości 4-5 mm.

Część podziemna

Posiada długie, czołgające się i rozgałęzione kłącze, które podczas dłuższej suszy wybarwia się na fioletowo. Dość łatwo rozmnaża się wegetatywnie za pomocą kłaczy, dlatego też często tworzy duże skupienia jednopłciowych okazów.

Szczyr trwały